Việc hiểu về tử vi là cách chúng ta khám phá được những bí ẩn của cuộc sống. Ở căn bản nhất, tử vi dựa trên nguyên lý âm dương và sự phối hợp của ngũ hành. Từ sự kết hợp của âm dương, mọi thứ trải qua thời gian và biến đổi từ giai đoạn hưng thịnh đến sự suy vong.
Trong tử vi, ngũ hành hiện diện đầy đủ, nhưng ngũ hành Thổ đóng vai trò quan trọng. Nó đại diện cho mọi sự diễn ra trên mặt đất, trong khi ngũ hành Kim, Mộc, Thuỷ và Hoả chỉ có tác động quan trọng khi khắc chế nhau. Các hành này có thể hợp tác để tạo ra sự cân bằng, ví dụ như sự liên minh giữa Thân, Tí, Thìn (Thuỷ), Dần, Ngọ, Tuất (Hoả), Tỵ, Dậu, Sửu (Kim) và Hợi, Mão, Mùi (Mộc), được gọi là tam hợp cục.
Tứ chính là những vị trí nguyên bản, vì vậy Tí, Ngọ, Mão và Dậu được xem là chính xác cho ngũ hành và được ứng dụng vào bốn hướng chính:
- Tí thuộc Bắc và thuỷ
- Ngọ thuộc Nam và hoả
- Mão thuộc Đông và mộc
- Dậu thuộc Tây và kim
Trong sự kết hợp này, có một thế mạnh được đặt ở trên để nuôi dưỡng thế chính ở giữa, đó được gọi là tứ sinh, bao gồm Dần, Thân, Tỵ và Hợi. Dần nuôi Hoả (Ngọ), Thân bù cho Thuỷ (Tí), Tỵ có Mậu Thổ sinh Kim (Dậu) và Hợi nuôi Mộc (Mão). Mọi sự tồn tại đều trải qua sân khấu của cuộc sống, đi đến sự tàn tạ thì trở về với đất, đó là giai đoạn cuối cùng gọi là tứ mộ.
Mỗi thế liên minh (tam hợp cục) cũng có cung sinh và cung mộ. Mỗi cung này ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần và thể xác của người theo mệnh thân và trách nhiệm của cung đó trong cuộc sống.
Dần, Thân, Tỵ và Hợi là những vị trí sứ sinh, công việc của chúng là bồi bổ cho Tí, Ngọ, Mão và Dậu, vì vậy họ có xu hướng tự mãn và thường coi thường người khác, nhưng không phải là người bị thừa cân.
Tí, Ngọ, Mão và Dậu đại diện cho danh dự và có vai trò chính xác của ngũ hành. Họ có sức khỏe tốt (đế vượng) và tính tình cương nghị.
Vị trí tứ Mộ là nơi gần đất xa trời. Những người ở đây thường thiếu sức khỏe, nhưng họ không muốn làm phiền ai và có tính tình mềm dẻo.
Cho dù ở tứ sinh, tứ chính hay tứ mộ, sự phối hợp của âm dương vẫn rất quan trọng. Mỗi hành đều có cung dương và cung âm. Mặt khác, cung dương thường cứng rắn hơn, trong khi cung âm có sự hòa hợp nổi bật. Vì vậy, người dương cần chu đáo và cẩn thận, trong khi người âm cần rộng lượng và bao dung.
Có thể phân loại thành nguyêt tắc căn bản như sau:
- Mệnh thân ở Tứ Sinh: Sức khỏe tốt, ít gặp vấn đề về cân nặng, có xu hướng tự mãn.
- Mệnh thân ở Tứ Chính: Sức khỏe đầy đủ, tinh thần kiên quyết.
- Mệnh thân ở Tứ Mộ: Thường gặp vấn đề về sức khỏe, nhưng không muốn làm phiền người khác, tính tình mềm dẻo.
Vậy không có gì đáng ngại cho 4 tuổi Thìn, Tuất, Sửu và Mùi khi được vinh dự đóng ở vị trí Thái Tuế (tứ mộ).
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải lúc nào cũng ngồi ở vị trí Thái Tuế chính xác. Bốn tuổi này thường được xem là vị trí Quan Phù hay Bạch Hổ, đánh giá cao với khả năng đặc biệt và sự tận tâm để xây dựng sự nghiệp vĩ đại. Bốn tuổi này cũng được xem như là một trình diễn sự tự đắc với sức mạnh cao (Hoa cái do hàng chi xắp dặt ngôi vị thực thể) để đền bù sự suy yếu về sức khỏe.
Trước những thành quả đặc biệt của tràng sinh, đế vượng và hoa cái (biểu tượng của tứ mộ theo luật âm dương), chúng ta không thể không ngưỡng mộ sự thông thái của dịch lý. Đó là sự khám phá bởi vị thánh nhân Phục Hy thời Thái cổ về những bí ẩn tạo vật, và ước mong con người thấu hiểu đạo lý cuộc sống.
Tràng sinh chỉ tồn tại ở bốn cung Dần, Thân, Tỵ và Hợi, tức là thế sinh của tam hợp. Vì vậy, chỉ những người ở tuổi tứ sinh mới thực sự tuân thủ luật âm dương và Thái Tuế. Với mặt khác, những người có mệnh Thủy sẽ có sự ổn định và bền vững trong quãng đời dài.
Đế vượng chỉ tồn tại ở bốn cung chính Tí, Ngọ, Mão và Dậu, vì vậy chỉ 4 tuổi này mới có thể tận hưởng sự thịnh vượng vượt trội về mặt kim mệnh.
Hoa cái là một lợi điểm danh dự cho những người tuổi Thìn, Tuất, Sửu và Mùi tùy thuộc vào mức độ chế hoá của mệnh với Hoa cái (Kim).
(Tử vi nghiệm lý toàn thư – tác giả Thiên Lương)