Bạn có biết về hiện tượng “thụ phấn chéo” không? Đó là quá trình đặc biệt khi mà hạt phấn của một loài cây rơi vào nhụy của một loài cây khác cùng loài. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về khái niệm thụ phấn chéo và tác nhân giúp cho thực vật thụ phấn chéo.
Mục lục
Khái niệm Thụ phấn chéo
Thụ phấn chéo là quá trình diễn ra khi mà hai cây hoa khác nhau cùng thực hiện quá trình thụ phấn. Hạt phấn của cây này sẽ rơi vào nhụy của cây kia, và từ đó, mầm cây mới sẽ phát triển. Thụ phấn chéo có bản chất là sự kết hợp giữa hai bộ gen có nguồn gốc khác nhau. Một số ví dụ về loại cây thụ phấn chéo bao gồm dưa chuột, dưa hấu, bầu, bí…
Các tác nhân giúp cho thực vật thụ phấn chéo
1. Thụ phấn chéo nhờ gió
Một số loài cây thụ phấn chéo nhờ gió. Điều này có nghĩa là hạt phấn của chúng được gió mang đi trong quá trình phân tán. Các loài cây như bồ công anh, phi lao, ngô… thường có các đặc điểm sau:
- Hoa thường tập trung ở ngọn cây.
- Bao hoa thường tiêu giảm.
- Chỉ nhị dài, bao phấn treo lủng lẳng, hạt phấn rất nhiều, nhỏ và nhẹ.
- Đầu hoặc vòi nhụy dài, có nhiều lông.
2. Thụ phấn chéo nhờ động vật
Một số loài cây thụ phấn chéo nhờ sự cộng sinh với các loài động vật khác nhau như ong, chim, và dơi. Trong quá trình ăn mật hoa, chúng mang phấn hoa từ cây này sang cây khác. Các loài cây có các đặc điểm sau:
- Hoa có hương thơm mật ngọt.
- Tràng hoa có màu sắc sặc sỡ.
- Hạt phấn to và có gai.
3. Thụ phấn chéo nhờ con người
Trong trường hợp thụ phấn tự nhiên không hiệu quả, con người có thể can thiệp để tăng năng suất cây trồng bằng cách thụ phấn chéo. Các loài cây như bưởi, cam, bí… có thể được thụ phấn chéo nhờ sự giúp đỡ của con người.
Ưu thế của thụ phấn chéo
Thụ phấn chéo mang lại nhiều ưu thế cho cây hoa. Đầu tiên, nó tạo ra hạt giống di truyền độc đáo từ sự kết hợp của hai bố mẹ khác nhau, làm tăng sự đa dạng di truyền và giảm áp lực cận huyết và các gen gây hại. Hạt giống được tạo ra từ thụ phấn chéo cũng có thể thể hiện sức sống lai và tăng thể lực cho cây.
Vậy là chúng ta đã tìm hiểu được về khái niệm “thụ phấn chéo” và các tác nhân giúp cho cây thực hiện quá trình này. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về sự phong phú và đa dạng của thế giới thực vật. Hãy tiếp tục khám phá thêm về Sinh học và tận hưởng những điều thú vị mà nó mang lại.
