Sóng vô tuyến là một khái niệm quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, song hành với sự phát triển của điện thoại di động, ti vi, và dụng cụ bếp. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về sóng vô tuyến. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về sóng vô tuyến là gì, cách nó được ứng dụng và những điều cần biết xung quanh khái niệm này.
Mục lục
Sóng vô tuyến là gì?
Sóng vô tuyến là một dạng bức xạ điện từ có các bước sóng trong phổ điện từ, dài hơn ánh sáng hồng ngoại. Giống như sóng trên mặt hồ, sóng vô tuyến là một loạt các đỉnh và đáy lặp lại. Toàn bộ mô hình của sóng, từ trước khi nó tự lặp lại, được gọi là chu kỳ. Bước sóng là khoảng cách sóng đi hết trong một chu kỳ.
Số chu kỳ hoặc số lần sóng lặp lại trong một giây được gọi là tần số. Tần số được đo bằng đơn vị hertz (Hz), chỉ số số chu kỳ mỗi giây. Một nghìn hertz được gọi là kilohertz (kHz), 1 triệu hertz được gọi là megahertz (MHz) và 1 tỷ hertz được gọi là gigahertz (GHz). Phạm vi của phổ vô tuyến được coi là từ 3 kilohertz lên đến 300 gigahertz.
Ứng dụng của sóng vô tuyến
Sóng vô tuyến được tạo ra bởi máy phát và sau đó được phát hiện bởi máy thu. Các thiết bị này thường được thiết kế để hoạt động trên một dải tần số nhất định.
Sóng vô tuyến rất phổ biến và thường được sử dụng trong các công nghệ truyền thông trên các thiết bị điện tử hiện đại. Với sóng vô tuyến, các thiết bị này có thể nhận và chuyển đổi sóng thành âm thanh.
Có bảy vùng phổ điện từ, từ sóng cực ngắn đến sóng cực dài. Sóng vô tuyến có bước sóng dài nhất trong số các sóng điện từ.
Người tiên phong của sóng vô tuyến
Khái niệm sóng vô tuyến lần đầu tiên được dự đoán bởi James Maxwell, một nhà toán học và nhà khoa học người Scotland, và được chứng minh bởi Heinrich Hertz, một nhà vật lý người Đức.
Tuy nhiên, thành công triển khai sóng vô tuyến lần đầu tiên thuộc về Guglielmo Marconi, một nhà phát minh và kỹ sư điện người Ý. Vì phát minh đó, ông đã được trao giải Nobel.
Sóng vô tuyến được sử dụng thương mại lần đầu tiên vào năm 1900, đầu tiên được gọi là sóng Hertzian, sau đó đổi thành sóng vô tuyến.
Các loại sóng vô tuyến
Có hai loại sóng vô tuyến chính: sóng dài và sóng ngắn.
Sóng dài, còn được gọi là sóng đất, có thể đi xung quanh các chướng ngại vật và lan truyền trong phạm vi dài như núi và theo đường viền trái đất. Sóng này có thể bị hủy khi đi theo bề mặt trái đất.
Sóng vô tuyến ngắn được sử dụng trong thông tin vô tuyến, với tần số từ 1.800-30.000 kHz. Bước sóng trong dải tần này nhỏ hơn 200m (1500 kHz).
Ứng dụng của sóng vô tuyến
Sóng vô tuyến được sử dụng trong nhiều lĩnh vực trong xã hội hiện đại, bao gồm:
Phát thanh
Sóng vô tuyến được sử dụng để phát thanh thông tin âm thanh. Tín hiệu âm thanh được điều chế và truyền qua sóng vô tuyến, và máy thu sóng vô tuyến sẽ nhận tín hiệu này.
Mạng di động
Sóng vô tuyến được sử dụng trong mạng di động để truyền thông tin giữa điện thoại di động và máy thu sóng vô tuyến được lắp đặt trong thiết bị. Điều này giúp chúng ta có thể truyền và nhận tín hiệu thông tin dễ dàng.
RADAR
RADAR sử dụng sóng vô tuyến để phát hiện sự hiện diện và vị trí của chướng ngại vật. Sóng vô tuyến được phát ra bởi ăng-ten phát và phản xạ lại nếu va chạm với chướng ngại vật. Từ đó, vị trí của chướng ngại vật có thể được xác định.
Đài thiên văn
Thiên văn học sử dụng sóng vô tuyến để nghiên cứu về hành tinh, sao chổi, tiểu hành tinh và các thiên thể khác. Sóng vô tuyến cho phép nhà thiên văn học quan sát các thiên thể ở xa một cách chính xác và rõ ràng.
Truyền thông vệ tinh
Sóng vô tuyến được sử dụng để truyền phát thông tin từ một khoảng cách lớn đến các vệ tinh. Sóng vô tuyến truyền tín hiệu đến vệ tinh, sau đó vệ tinh gửi lại tín hiệu này đến trạm mặt đất. Thông tin được trích xuất và xử lý từ tín hiệu này, và một trong những ứng dụng phổ biến là phát sóng truyền hình.
Phát triển sóng vô tuyến
Sóng vô tuyến đã trở thành một công nghệ quan trọng và có nhiều ứng dụng hữu ích. Từ mạng di động và phát thanh đến thiên văn học và truyền thông vệ tinh, sóng vô tuyến đã thay đổi cách chúng ta giao tiếp và trao đổi thông tin. Hy vọng bài viết đã mang lại cho bạn một số kiến thức hữu ích về sóng vô tuyến.
Nguồn tham khảo: https://studiousguy.com/radio-waves-examples/
