Mục lục
Chào các bạn! Hôm nay chúng ta sẽ cùng tham khảo đề thi giữa kì 1 môn Văn lớp 9 của trường THCS Tân Ước năm học 2015 – 2016. Đề thi này có đáp án và thời gian làm bài là 60 phút. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Phần 1: Đọc đoạn thơ và trả lời câu hỏi
Đoạn thơ “Thuyền ta lái gió với buồm trăng”
“Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Giàn đan thế trận lưới vây giăng
Cá nhụ cá chim cùng cá đé
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe
Đêm thở sao lùa nước Hạ Long”
(Sách giáo khoa Ngữ Văn 9, tập 1, NXBGDVN)
Câu 1: Đoạn thơ trên thuộc tác phẩm nào? Do ai sáng tác? Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ?
Câu 2: Hình ảnh “buồm trăng” trong câu thơ, theo em là ẩn dụ hay hoán dụ?
Câu 3: Dựa vào đoạn thơ trên, viết một đoạn văn ngắn diễn dịch về khí thế của người lao động và vẻ đẹp của thiên nhiên.
Câu 4: Trong bài thơ khác mà em đã học ở lớp 9 có một hình ảnh lãng mạn được xây dựng trên cơ sở quan sát như hình ảnh “buồm trăng”. Hãy chép lại câu thơ đó, nêu tên tác giả và tác phẩm.
Phần 2: Trích đoạn “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
Câu 1: Những câu thơ trên cho thấy nỗi nhớ của Kiều với ai? Chép chính xác đoạn thơ nói về nỗi nhớ người thân đó? Qua nỗi nhớ đó chứng tỏ phẩm chất gì của Kiều?
Câu 2: Chỉ ra các điển tích trong hai câu thơ trên? Em hiểu ý nghĩa của các điển tích đó như thế nào?
Đây là những câu hỏi trong đề thi giữa kì 1 môn Văn lớp 9 trường THCS Tân Ước năm học 2015 – 2016. Các bạn có thể tham khảo đáp án dưới đây:
Đáp án đề thi
Phần 1 (7 điểm)
Câu 1:
- Đoạn thơ trên thuộc bài “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận.
- Bài thơ được viết vào năm 1958, sau cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong bài thơ, tác giả Huy Cận chia sẻ về chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh.
Câu 2:
- Hình ảnh “buồm trăng” trong câu thơ là ẩn dụ.
- Hình ảnh này được xây dựng dựa trên quan sát và cảm nhận lãng mạn của nhà thơ Huy Cận.
Câu 3:
- Trong đoạn thơ trên, người lao động có khí thế lao động khẩn trương, hòa nhập với vẻ đẹp của thiên nhiên.
- Thuyền lái gió với buồm trăng, lướt giữa mây cao và biển bằng. Con người ra đậu dặm xa, dò bụng biển để tìm hiểu khám phá. Hình ảnh này chứng tỏ sự hòa hợp, đồng điệu giữa con người và thiên nhiên.
Câu 4:
- Hình ảnh lãng mạn khác được xây dựng trên cơ sở quan sát là “Đầu súng trăng treo” trong bài thơ “Đồng Chí” của Chính Hữu.
Phần 2 (3 điểm)
Câu 1:
- Những câu thơ trên cho thấy Kiều nhớ về cha, mẹ.
- Đoạn thơ nói về nỗi nhớ người thân:
“Xót người tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đã vừa người ôm” - Qua nỗi nhớ người thân, Kiều chứng tỏ phẩm chất hiếu thảo, vị tha của mình.
Câu 2:
- Các điển tích trong hai câu thơ trên là “Sân Lai” và “gốc tử”.
- Ý nghĩa của các điển tích này:
- Sân Lai: sân nhà của lão Lai Tử, cha mẹ Thúy Kiều.
- Gốc tử: gốc cây tử, chỉ cha mẹ đã già.
Đây là một đề thi thú vị với nhiều câu hỏi liên quan đến các tác phẩm văn học mà chúng ta đã học. Hy vọng các bạn đã tìm thấy thông tin hữu ích từ bài viết này. Chúc các bạn ôn tập tốt và đạt kết quả cao trong các bài kiểm tra của mình!