Lâu không đọc lại truyện của Tân Di Ổ, cuốn “Cho anh nhìn về em” đã đánh thức được sự tò mò trong tôi. Dù đã mua từ năm 2012, nhưng giờ mới nhớ ra rằng mình còn hai cuốn này.
Thực sự, tôi đã cố bắt đầu đọc từ tháng sáu, nhưng không thể mà nuốt trọn được câu chuyện với mạch văn chậm rãi và nhạt nhẽo ở phần đầu. Lúc đầu, tôi nghĩ rằng truyện sẽ xoay quanh tình yêu giữa Chu Tiểu Bắc và Hàn Thuật, nhưng thật không ngờ! Cuốn đầu tiên lại kể về tuổi thanh xuân của Cát Niên, cùng với mưa thoáng qua Vu Vũ, bạn cùng lớp – Trần Khiết Khiết, và đối thủ của cô – Hàn Thuật. Cuốn thứ hai thì lại là một mớ bòng bong, với nhiều nhân vật.
Nhân vật nữ trong thế giới của Tân Di Ổ luôn mạnh mẽ và bình tĩnh đến sợ hãi. Không mạnh mẽ trong tình yêu như Trịnh Vi, cũng không quyết đoán như Tư Đồ Quyết. Nhưng ai có thể thoát ra khỏi quá khứ tối tăm như Cát Niên? Cô không quên, không thể quên những ngày đen tối đã trải qua. Cũng như không thể quên Vu Vũ, tình yêu thời thanh xuân của cô. Cô không quên Trần Khiết Khiết, không quên Hàn Thuật, và cả Lâm Hằng Quý. Nhưng cô không oán hận ai, không trách móc ai cả. Cô chỉ cho rằng, tất cả đều là sự lựa chọn của chính mình.
Cả câu chuyện gợi lên sự đau khổ trong trái tim Hàn Thuật dành cho Cát Niên. Truyện mở ra với cuộc sống hàng ngày của Hàn Thuật, từ công việc đi làm, tìm bạn gái cho đến việc tình cờ gặp lại Cát Niên. Hàn Thuật là người “có tiền có tài, có sắc có sức”. Nhưng trong lòng anh, có một vết thương mãi không lành. Dù đã cố gắng bù đắp cho Cát Niên bằng nhiều cách, nhưng anh vẫn không thể quên những sai lầm mình đã gây ra. Anh cho rằng, nếu như ngày xưa không có những điều đó, Cát Niên sẽ không phải ngồi tù. Nhưng “nếu” chỉ là từ hư không. Nó vẫn tồn tại trong quá khứ xa xôi của Cát Niên. Vết thương của Hàn Thuật cũng như quá khứ của cô, mãi mãi không thể xóa nhòa.
Tôi đã đọc nhiều cuốn truyện, nhưng chưa có cuốn nào gợi lên sự sống động về cuộc sống con người, về cái xã hội tăm tối và những bi kịch bắt nguồn từ tư tưởng cổ hủ như cuốn này. Vu Vũ và Hàn Thuật là hai người hoàn toàn khác nhau. Con vua có thể trở thành quan lại, nhưng con của kẻ giết người mãi mãi là kẻ giết người, không thể thoát khỏi cái danh phận “kẻ nguy hiểm”, “mối đe dọa cho xã hội”. Họ bị xã hội khinh rẻ và xa lánh, bị đẩy vào góc tối. Chính những suy nghĩ ấy đã gián tiếp dẫn đến bi kịch của Vu Vũ. Sức chịu đựng của con người có giới hạn, khi bị đẩy đến bước đường cùng, họ sẽ phản kháng. Chẳng hạn, Vu Vũ phải đòi lại tất cả những thứ thuộc về mình, vì tình yêu và cuộc sống của anh, vì đứa con của anh.
Bi kịch của câu chuyện này bắt đầu từ đâu? Có phải là từ cái tư tưởng cổ hủ, trọng nam khinh nữ của cha mẹ? Nếu không, Cát Niên có bị đẩy vào sống với dì và không gặp Vu Vũ, cơn mưa thoáng qua trong cuộc đời cô? Vu Vũ là con của một tên giết người, vì vậy cuộc đời anh cũng bị đẩy vào góc tối của xã hội. Hai con người, hai số phận khác nhau, nhưng đều đơn độc. Từ những người xa lạ, họ trở thành bạn thân. Cô gái đã bắt đầu cảm thấy tình yêu học trò trong lòng mình, từ quá khứ đẹp đẽ, trước khi Trần Khiết Khiết và Hàn Thuật xuất hiện. Hai nhân vật này ảnh hưởng không nhỏ đến tuổi thanh xuân của Cát Niên, và gián tiếp dẫn đến cái chết của Vu Vũ và một chuỗi bi kịch sau đó. Không thể trách được, khi ấy họ chỉ là những đứa trẻ. Cô đã ngồi tù như thế, cô cũng là con người, cũng có quyền sống và được yêu thương. Chính vì vết nhơ đó, xã hội xa lánh cô, thậm chí gia đình cô cũng không chịu nhận cô. Em gái luôn nhìn cô với ánh mắt xấu hổ. Nhưng liệu có ai từng hỏi tại sao cuộc sống thanh xuân của cô phải trải qua như vậy? Có phải vì tư tưởng cổ hủ đó, trọng nam khinh nữ rẻ tiền? Nếu không, cô đã có cuộc sống bình thường như những đứa trẻ khác trong gia đình. Có phải chính tình yêu mù quáng và việc che chở con cái đã vô tình gây hại cho một đứa trẻ vô tội? Hàn Thuật có thể làm chứng, nhưng sao lại không ai quan tâm? Anh cũng đã mắc sai lầm, nhưng nhờ vào gia đình và tài sản, anh được im lặng và bỏ qua. Còn Trần Khiết Khiết thì sao? Nếu không phải bố mẹ cô đã mua chuộc nhân chứng, liệu Cát Niên có thoát tội? Nhưng ai đứng lên giúp một đứa trẻ vô tội, chỉ vì danh dự và sĩ diện.
Câu chuyện không chỉ thuộc về hai nhân vật này, mà còn thuộc về một xã hội với những nhân vật nhỏ bé. Đọc cả câu chuyện, cuộc đời của Bình Phượng chỉ gây thương xót. Ai cũng ước mơ có một cuộc sống tốt đẹp. Nhưng vì phải tự sống và nuôi gia đình, cô đã buộc phải bán thân, rồi rơi vào con đường xã hội khinh rẻ. Ngay cả trong tù, cô vẫn được xếp vào giai cấp thấp nhất. Xã hội vứt bỏ cô, gia đình cũng vứt bỏ cô. Chính xã hội đã đẩy cô đến cái chết, để cô giúp Cát Niên và cuộc sống tốt hơn của chính mình sau này. Về nhân vật Đường Nghiệp, anh cũng làm tôi nhớ đến Vu Vũ. Bị đẩy đến bước đường cùng và mắc sai lầm, càng đi càng xa đúng hướng. Nhưng qua nhân vật Đường Nghiệp, có một Đằng Vân luôn yêu và hận, vì Đường Nghiệp mà cô đã đánh đổi tính mạng. Dù tình yêu đó là một sai lầm.
Có người nói, đây là một cái kết mở. Nhưng tôi nghĩ rằng đây là một kết thúc có hậu cho Cát Niên. Bởi đây là lần đầu tiên, tôi đọc một câu chuyện mà không quan tâm đến kết thúc của hai nhân vật chính. Tôi chỉ biết rằng, cuối cùng Cát Niên cũng thoát khỏi quá khứ, thoát khỏi hình ảnh Vu Vũ.
Một vài dòng chẳng đủ để nói về xã hội tăm tối nhỏ bé trong câu chuyện này. Hãy tự trải nghiệm nó thì tốt hơn. Truyện của Tân Di Ổ thật sự đáng sợ.
