Viết về chủ đề chia tay bạn bè là điều phổ biến trong thơ Đường nói riêng và thơ ca nói chung. Lý Bạch có hàng chục bài thơ với chủ đề này, mỗi bài đều có ý nghĩa riêng, tình huống cụ thể, nhưng đều chứa đựng cảm hứng đưa tiễn. Từ việc cắt nghĩa, kết nối các ý theo cả trục ngang và trục dọc, chúng ta có thể hiểu được nét đặc trưng và phổ biến của các tác phẩm này.
Những khoảnh khắc kỷ niệm
Trong bài thơ “Hoàng Hạc Lâu – Tiễn Mạnh Hạo Nhiên về Quảng Lăng”, Lý Bạch đã miêu tả một Mạnh Hạo Nhiên rời khỏi lầu Hoàng Hạc và hướng về Dương Châu vào mùa hoa khói giữa tháng ba. Đây là hình ảnh của sự chuyển từ cuộc sống ẩn dật sang thế tục, từ con người trong quá khứ đến con người hiện tại. Cả Mạnh Hạo Nhiên và Lý Bạch đều gợi nhớ khoảnh khắc đẹp trong đời thường, mặc dù không tránh khỏi sự khó khăn chọn lựa giữa thoát tục và nhập thế.
Thiên nhiên và con người
Cuối bài thơ, Lý Bạch đưa ra hai câu cuối cùng để tạo hình ảnh cánh buồm lẻ loi biến mất vào không gian xanh biếc, chỉ thấy dòng sông Trường Giang chảy trên bầu trời. Những câu thơ này tái hiện cảnh quan thiên nhiên trong thơ của Mạnh Hạo Nhiên, như “Cánh buồm đơn độc nhìn lên trời” và “Biển êm đêm dằng dặc”. Điều này cho thấy bài thơ không chỉ đề cập đến Mạnh Hạo Nhiên mà còn là việc tự miêu tả của Lý Bạch. Cả hai tác giả đều có niềm đồng cảm sâu sắc và khám phá tâm hồn nhân sinh, khiến người đọc gần gũi hơn với thơ của họ.
Trên đây chỉ là một phần nhỏ trong sự đa dạng của bài thơ “Hoàng Hạc Lâu – Tiễn Mạnh Hạo Nhiên về Quảng Lăng”. Chúng ta cần chú ý đến nhiều khía cạnh khác để có thể hiểu sâu hơn về ý nghĩa của nó.