Người Việt từ xưa đến nay đã có truyền thống và tập tục thờ cúng ông bà tổ tiên, các vị thần tiên và Đức Phật. Tuyên ngôn “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành” cùng với lòng hiếu kính và lễ nghĩa đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa dân tộc chúng ta. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp ý nghĩa, lễ vật cần chuẩn bị, văn khấn Tam Bảo và cách cúng lễ đến quý vị và các bạn.
Mục lục
Ý nghĩa của việc thực hiện lễ cúng Tam Bảo
Theo quan niệm Phật giáo, tất cả các vật chất trên thế gian đều là phù du và không mang lại giá trị hay ý nghĩa gì. Tuy nhiên, với con người thông thường, tiền bạc và tài sản là những vật có giá trị trên thế gian. Ngược lại, những người theo Phật giáo tin rằng tiền bạc và tài sản không thể dẫn dắt con người tới cõi thiện. Họ tin rằng dù có nhiều tiền bạc và tài sản đến đâu, con người cũng không thể thoát khỏi vòng luân hồi của sinh-lão-bệnh-tử và khổ đau trên thế gian.
Theo Phật pháp, có ba loại bảo vật là Phật Bảo, Pháp Bảo và Tăng Bảo. Đây là những bảo vật có khả năng giúp chúng sinh vượt qua Tam giới, Tam đồ và Lục đại, thoát khỏi khổ đau trên thế gian. Tam Bảo như một ngọn đèn soi sáng, giúp chúng sinh vượt qua mọi khổ hạnh, buồn vui trong cuộc sống và sống ung dung tự tại, hạnh phúc suốt đời. Đây chính là lý do tại sao những người theo Phật giáo có lối sống tích cực, luôn hành thiện và hướng tới cõi cực lạc.
Con người phàm trần thường khó thấu hiểu đạo lý sống buông bỏ, coi thường vật chất và hư danh. Vì vậy, để tỏ lòng hiếu kính với Phật giáo, với Tam Bảo và lối sống ung dung tự tại, con người thường đến chùa để cúng lễ và tưởng nhớ Tam Bảo. Mục đích chính của việc cúng Tam Bảo là cầu xin cuộc sống bình yên, không có hận thù, không có sóng gió, và để bản thân và gia đình mạnh khỏe, an lành. Ngoài ra, phong tục cúng Tam Bảo còn giúp con người yên tâm hơn, sống thanh tịnh và vui vẻ hơn.
Các lễ vật cần chuẩn bị trong nghi lễ cúng Tam Bảo
Trong Phật giáo, không quan trọng lễ vật to nhỏ, mà trọng tâm là lòng thành tâm, cái tâm thành kính đối với chư vị thần Phật. Việc chuẩn bị lễ vật cho nghi lễ cúng Tam Bảo không có quy định cụ thể, mà phụ thuộc vào điều kiện của từng gia đình và tập quán địa phương.
Nghi lễ cúng Tam Bảo thường được thực hiện tại chùa nên lễ vật chủ yếu là mâm lễ chay. Không nên chuẩn bị mâm lễ mặn để tránh phạm vào nghiệp sát sinh và làm mất đi ý nghĩa và sự linh thiêng của nghi lễ cúng Tam Bảo. Cụ thể, các lễ vật có thể bao gồm:
- Lễ chay gồm: hương/nhang, hoa tươi, trái cây tươi, trà, oản,…
- Lễ mặn: hương/nhang, hoa tươi. Các gia đình có thể dùng giò chả chay để thay thế cho lợn, gà,…
Bài văn khấn Tam Bảo
Hiện nay có rất nhiều bài văn khấn cúng Tam Bảo được lưu truyền qua sách vở, Internet hoặc truyền miệng. Tùy thuộc vào địa phương và phiên bản khác nhau, bạn có thể lựa chọn những bài văn khấn phù hợp. Dưới đây là một bản văn khấn đúng chuẩn và được sử dụng rộng rãi:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy)
Đệ tử con thành tâm kính lạy Mười phương chư Phật, chư vị Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng, Hộ pháp Thiện thần, Thiên Long Bát Bộ.
Hôm nay là ngày ….. tháng ….. năm …..
Tín chủ (chúng) con là: ………………….. Ngụ tại: ………………….
Thành tâm dâng lễ bạc cùng sớ trạng lên cửa Mười phương Thường trụ Tam Bảo. Chúng con xin dốc lòng kính lễ:
- Đức Phật A Di Đà giáo chủ cõi Cực Lạc Tây phương.
- Đức Phật Thích Ca Mâu Ni giáo chủ cõi Ta Bà.
- Đức Phật Dược Sư Lưu Ly giáo chủ cõi Đông phương.
- Đức Thiên thủ, Thiên nhãn, Ngũ bách danh tầm thanh cứu khổ cứu nạn, linh cảm Quán Thế Âm Bồ Tát.
Kính lạy Đức Hộ Pháp thiện thần Chư Thiên Bồ Tát. Kính xin chư vị rủ lòng từ bi, phù hộ độ trì cho con, nguyện được …………………. (công danh, tài lộc, giải hạn, bình an…). Nguyện xin chư vị, chấp kỳ lễ bạc, tâm thành (sớ trạng) chứng minh, chứng giám cho con được tai qua nạn khỏi, điều lành đem đến, điều dữ tiêu tan, phát lộc phát tài, gia trung mạnh khỏe, trên dưới thuận hòa an khang thịnh vượng.
Chúng con người phàm trần tục lầm lỗi còn nhiều.
Cúi mong Phật, Thánh từ bi đại xá cho con (và gia đình) được tai qua nạn khỏi, mọi sự tốt lành, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin bái thỉnh.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy)Lưu ý: Khi thực hiện nghi lễ cúng Tam Bảo, cần nghiêm túc và lịch sự. Trước khi đến chùa và thực hiện nghi lễ, cần tắm rửa và tẩy bụi hồng trần. Khi đọc văn khấn, cần đọc rõ lời, mạch lạc, liên tục và không nên đọc thầm hoặc quá to để không ảnh hưởng đến người khác.
Nghi thức hạ lễ sau khi cúng Tam Bảo
Sau khi đọc xong văn khấn Tam Bảo và hoàn thành lễ ở các ban thờ trong chùa, bạn có thể hạ lễ sau khi hương tàn. Trong thời gian này, bạn có thể dạo chùa hoặc tham gia vào các công việc thiện, công đức để tâm thanh tịnh và an yên hơn. Sau khi hương tàn, bạn cúi vái 3 lần và sau đó hạ sớ và mang đi nơi hóa vàng. Lễ vật trên bàn có thể lấy về hoặc cung tiến cho chùa, phân phát cho mọi người xung quanh.
Hy vọng bài viết đã giúp quý vị và các bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa của việc cúng lễ Tam Bảo, các lễ vật cần chuẩn bị và văn khấn chuẩn. “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Chúng ta có thể thực hiện nghi lễ cúng Tam Bảo tại các chùa vào ngày rằm hoặc mùng 1 hàng tháng. Hy vọng những thông tin hữu ích trong bài viết này sẽ giúp ích cho quý vị và các bạn.
