Những năm gần đây, rạn san hô tại các vùng biển trên khắp đất nước đang đối mặt với nguy cơ “chết trắng” do tác động của con người. Điều này đã đẩy hệ sinh thái san hô vào tình trạng “báo động đỏ”.
Rạn san hô là một trong những hệ sinh thái đa dạng nhất của đại dương. Mặc dù chỉ chiếm dưới 1% diện tích đại dương, nhưng lại là nơi sinh sống của 25% số lượng sinh vật biển. Rạn san hô được coi như “khu rừng nhiệt đới” dưới đáy biển. Chúng phân bố ở cả vùng biển nhiệt đới và ôn đới, nhưng chỉ hình thành ở khu vực nằm trong đường xích đạo từ vĩ độ 30° Bắc đến 30° Nam.
Theo Nghị quyết số 36-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII và Kế hoạch tổng thể và Kế hoạch 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW, Việt Nam đã thể hiện cam kết bảo tồn hệ sinh thái san hô. Mục tiêu là tăng diện tích các khu bảo tồn biển, ven biển đạt khoảng 2 – 3% diện tích tự nhiên vùng biển quốc gia; có thêm 12 khu bảo tồn biển, 5 khu bảo tồn đất ngập nước được thành lập mới và đi vào hoạt động; phục hồi 20% diện tích hệ sinh thái tự nhiên bị suy thoái.
Các nhà khoa học biển cho biết rạn san hô cung cấp nơi cư trú và thức ăn cho hàng ngàn loài cá, san hô và sinh vật biển khác. Nên với vai trò quan trọng này, hệ sinh thái san hô trở thành “bệ đỡ” cho sự phát triển của các hệ sinh thái khác trong biển và đại dương.
Tuy nhiên, tình trạng suy thoái rạn san hô đang gây lo ngại. Các nhà khoa học đã công bố kết quả khảo sát về rạn san hô tại Việt Nam và phát hiện ra sự đa dạng sinh học đặc biệt của chúng. Ở Việt Nam, rạn san hô phân bố rộng khắp từ Bắc vào Nam, chiếm diện tích hơn 1.100km2. Đặc biệt, rạn san hô ở miền Trung và miền Nam Việt Nam có diện tích và đa dạng sinh học lớn nhất. Có khoảng 400 loài san hô cứng thuộc 79 chi, và khoảng 3.000 loài sinh vật biển khác sống trong các rạn san hô.
Rạn san hô không chỉ đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái biển, mà còn có tác động kinh tế lớn đối với xã hội. Hơn 500 triệu người trên thế giới phụ thuộc vào rạn san hô để kiếm sống, tạo ra tác động kinh tế ước tính khoảng 375 tỷ USD mỗi năm. Ngoài ra, các chất từ san hô có thể chống lại nhiều loại bệnh nan y, như ung thư, Alzheimer, bệnh bạch cầu và AIDS. Đây là lý do các nghiên cứu về dược phẩm từ nguồn tài nguyên biển và san hô đang được các quốc gia trên thế giới đầu tư mạnh.
Đồng thời, rạn san hô cũng đóng vai trò quan trọng trong ngành du lịch, đặc biệt là du lịch lặn biển, mang lại thu nhập đáng kể cho người dân.
Tóm lại, hệ sinh thái san hô đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn hệ sinh thái biển. Việc bảo tồn và tái tạo rạn san hô không chỉ đảm bảo nguồn sống của con người, mà còn góp phần duy trì sự phát triển của các hệ sinh thái biển và đại dương.
