Ngày nay, trong môi trường kinh tế cạnh tranh khốc liệt, phá sản là điều không thể tránh khỏi đối với các công ty, kể cả những công ty cổ phần. Vậy theo quy định của pháp luật, trách nhiệm của cổ đông khi công ty cổ phần phá sản là gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Công ty cổ phần phá sản khi nào?
Theo Điều 2 Luật phá sản 2014, phá sản được định nghĩa là tình trạng khi doanh nghiệp mất khả năng thanh toán và bị Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản.
Theo quy định này, để công ty cổ phần được coi là phá sản, cần đáp ứng hai điều kiện sau đây:
- Mất khả năng thanh toán: không thanh toán được khoản nợ trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày đến hạn.
- Quyết định tuyên bố phá sản của tòa án.
Doanh nghiệp chỉ được coi là mất khả năng thanh toán khi có quyết định tuyên bố phá sản từ tòa án. Hơn nữa, pháp luật cũng quy định một giai đoạn chờ là ba tháng kể từ ngày hết hạn nợ, để doanh nghiệp có thêm cơ hội thanh toán nợ và giảm áp lực phải nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản từ phía chủ nợ. Trong khoảng thời gian này, doanh nghiệp có thể khắc phục được tình trạng mất khả năng thanh toán, ví dụ như thu được nguồn thu từ việc thực hiện hợp đồng hoặc cấp một khoản tín dụng mới. Thậm chí khi đã mất khả năng thanh toán và đã bị chủ nợ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, doanh nghiệp vẫn còn cơ hội đạt được thỏa thuận với chủ nợ để rút đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản (theo Điều 37 Luật phá sản 2014).
Trách nhiệm của cổ đông khi công ty cổ phần phá sản
Theo quy định tại khoản 1 Điều 111 Luật Doanh nghiệp 2020, cổ đông chỉ chịu trách nhiệm đối với các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp.
Từ đó, nguyên tắc chung là cổ đông của công ty cổ phần sẽ chịu trách nhiệm hữu hạn tương ứng với số cổ phần đã góp.
Ngoài ra, theo quy định tại khoản 4 Điều 113 Luật Doanh nghiệp 2020, cổ đông cũng sẽ chịu trách nhiệm tương ứng với số cổ phần đã đăng ký mua trong các trường hợp sau đây: “Cổ đông chưa thanh toán hoặc chưa thanh toán đủ số cổ phần đã đăng ký mua phải chịu trách nhiệm tương ứng với tổng mệnh giá cổ phần đã đăng ký mua đối với các nghĩa vụ tài chính của công ty phát sinh trong thời hạn trước ngày công ty đăng ký điều chỉnh vốn điều lệ theo quy định tại khoản 3 Điều này.”
Tóm lại, theo quy định của pháp luật doanh nghiệp, khi công ty cổ phần phá sản, công ty sẽ chịu trách nhiệm hữu hạn bằng toàn bộ tài sản của công ty đối với các khoản nợ. Cổ đông của công ty cổ phần cũng sẽ chịu trách nhiệm tương ứng với số cổ phần đã mua hoặc đã đăng ký mua, đối với việc thực hiện nghĩa vụ tài sản khi công ty phá sản.
