Bạn đã chơi đàn trong một thời gian dài nhưng chưa bao giờ quan tâm đến việc chuyển tone nữ và tone nam của bài hát như thế nào cho đúng và mượt mà. Nhiều người vẫn chưa xác định được tone của mình ở đâu… Điều này thực sự quan trọng đấy bạn ạ! Xác định tone giọng của mình sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến việc xác định phong cách của bạn. Vì vậy, đừng bỏ qua bước quan trọng này.
Mục lục
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có câu trả lời chính xác nhất cho những thắc mắc đó.
Những thông số quan trọng cần biết
Âm vực của giọng hát
Giọng nữ:
- Nữ cao (Soprano): C4 – A5
- Nữ trung (Mezzo-soprano): A3 – F5
- Nữ trầm (Contralto/Alto): G3 – D5
Giọng nam:
-
Nam cao (Tenor): B2 – G4
-
Nam trung (Baritone): G2 – E4
-
Nam trầm (Bass): E2 – C4
-
1 Tone = 1 bán cung
-
1 bát độ có 12 bán cung
-
Cặp bậc hợp âm bậc 5: Ví dụ G là bậc 5 của C, và C là bậc 4 của G: C > F, F > B, B > E, E > A, A > D, D > G, G > C (Nhớ những cặp hợp âm này)
Để giúp bạn hiểu rõ hơn về các khái niệm trên, chúng ta sẽ cùng giải thích từng thuật ngữ cụ thể.
1. Âm vực là gì?
Hãy chú ý đến 7 nốt nhạc có phím màu trắng và 5 phím đen xen kẽ trên cây đàn Piano… 7 nốt nhạc đó được đặt tên là C-D-E-F-G-A-B, bao gồm cả 5 phím đen, tổng cộng là 12 phím.
Âm vực, kí hiệu là AV, được hiểu là phạm vi giữa âm thấp nhất và âm cao nhất mà một nhạc cụ, tiếng nói hoặc giọng hát phát ra.
Bài viết liên quan:
Với những bạn đã có kỹ năng chơi đàn lâu và có khả năng cảm thụ âm nhạc, có thể xác định ranh giới hoặc mức độ cung bậc về AV của các tiếng âm thanh.
Cụ thể: cao, nửa cao, trung bình, nửa thấp, thấp.
Theo nghiên cứu, giọng nói của phụ nữ và trẻ em có AV cao gấp đôi so với nam giới. Việc xác định AV sẽ giúp bạn dễ dàng xác định được độ cao thấp của giọng hát. Đừng lo lắng vì bạn không biết cách đo, hãy sử dụng piano hoặc bàn phím để so sánh hoặc tham khảo ý kiến của các chuyên gia có kinh nghiệm.
2. Âm vực của người hát
Âm vực của người hát được chia thành 2 giọng: nam và nữ. Âm vực nữ cao hơn âm vực nam khoảng hơn 1 bát độ. Rồi âm vực nam và nữ lại được chia thành nhiều giọng khác nhau, bao gồm trầm, trung và cao.
Ví dụ, giọng nam có AV từ E2 đến G4. Và giọng ca sĩ Ngọc Hạ có thể đạt đến D5.
3. Âm vực của bài hát
Mỗi bài hát đều có âm vực riêng của nó, giống như một người ca sĩ, mỗi bài hát sẽ có âm vực riêng. Bài hát viết cho trẻ em thường chỉ có 1 bát độ, không kể đến nhạc kịch Opera. Đối với nhạc phổ thông, nhạc trẻ, nhạc nhẹ, nhạc thính phòng, âm vực của các loại nhạc này thường dưới 2 bát độ (24 bán cung).
Đối với các thể loại như nhạc sến có dưới 20 bán cung, thấp nhất là 17 bán cung. Các nhạc sỹ viết nhạc phổ thông thường viết cao nhất từ nốt D4 ở dòng kẽ thứ 4 xuống, là những bài hát viết cho giọng nữ. Nếu viết cho giọng nam, sẽ có nốt cao nhất từ nốt E4 đến G4 (hiếm).
Những bài hát được viết nốt trên 5 dòng kẽ ở khóa Sol thực tế chỉ nằm ở âm vực 3 và 4. Nếu viết đúng bát độ 5, các nốt nhạc sẽ không nằm trong 5 dòng kẽ. Vì vậy, khi viết nhạc phổ thông cho giọng nữ, chỉ viết đến nốt D4 và khi hát ca sĩ nữ sẽ hát trên 1 bát độ.
Lời khuyên
Trong giới nghệ sĩ, chúng ta đã biết đến Bùi Anh Tuấn với chất giọng siêu khủng, anh có thể thực hiện các nốt nhạc cao mà không gặp khó khăn. Hay ca sĩ Lệ Quyên với chất giọng trữ tình lãng mạn làm say đắm bao con tim thính giả.
Thực tế cho thấy, không ai sinh ra đã có chất giọng hoàn hảo từ đầu. Đó là quá trình luyện tập và rèn luyện. Nếu kiên nhẫn luyện tập đúng kỹ thuật, bạn có thể cải thiện chất giọng của mình. Ngược lại, nếu tự học mà không đúng kỹ thuật, không hướng dẫn đúng cách, bạn dễ dàng gặp vấn đề về giọng hát. Hãy tìm đến các lớp thanh nhạc nếu có điều kiện, giáo viên sẽ xác định âm vực và chất giọng của bạn, chỉ ra ưu điểm và khuyết điểm.
Hãy kiên nhẫn luyện tập, hát theo từng cấp độ (tối thiểu cao hơn 1 nốt so với bình thường), sau đó hạ dần đến một cao độ thích hợp (tăng từng nửa cung đến cao độ thích hợp, sau đó hạ ngược lại). Hãy chú ý không nỗ lực quá mức để tránh hư giọng. Khi kiên nhẫn luyện tập trong thời gian dài như vậy, âm vực của bạn sẽ mở rộng thêm 1-1,5 cung mà vẫn giữ được chất giọng tự nhiên.
Mỗi người đều có chất giọng riêng, không nên cố định theo ai khác. Hãy là chính mình, chọn những bản nhạc phù hợp với tone và chất giọng của mình.
Chúc bạn thành công!