Hồ Ba Bể là một hồ nằm ở xã Nam Mẫu, tỉnh Bắc Kạn, nơi từng có phong tục mở hội cầu Phật vào đầu năm. Dân làng đã truyền lại câu chuyện tuyệt vời về sự tích hồ Ba Bể từ đời này sang đời khác.
Ngày xửa ngày xưa, khi xã Nam Mẫu còn trẻ, một bà lão xuất hiện trong hội chầu Phật vào dịp đầu năm. Bà già ăn mặc rách rưới, thân hình gầy gò, khiến mọi người sợ hãi và chối từ. Nhưng chỉ có hai mẹ con cậu bé đi chợ về là đã hiểu những tội nghiệp của bà lão. Họ đưa bà về nhà, cho ăn và mời nghỉ lại qua đêm.
Khi đêm về, hai mẹ con nhìn ra nơi bà lão đã nghỉ, họ chứng kiến một cảnh tượng kỳ diệu. Một con rồng khổng lồ đầu gác lên xà nhà, đuôi thò xuống đất. Sợ hãi, hai mẹ con đã nín thở và nằm im, chờ đợi số phận diễn ra.
Khi sáng hôm sau, con rồng đã biến mất. Trên chõng nhỏ, bà lão vẫn còn đó, yếu đuối và lở loét. Bà cụ tiên tri nói rằng khu vực này sẽ gặp một trận lụt lớn và đã giao cho hai mảnh vỏ trấu để làm việc thiện. Nghe lời bà lão, người mẹ quan tâm hỏi cách cứu người bị nạn. Bà cụ đã biến hai hạt thóc, cắn vỡ ra và hướng dẫn cách sử dụng chúng. Trong nháy mắt, bà cụ biến mất.
Hai mẹ con sốt sắng và bỏ hai mảnh vỏ trấu xuống nước. Không thể tin nổi, chúng biến thành hai chiếc thuyền. Với lòng dũng cảm, hai mẹ con đã cứu người bị nạn trong cơn lũ lụt. Khi nước rút, chỗ đất sụp xuống đã biến thành hồ Ba Bể, và nền nhà của hai mẹ con trở thành gò Bà Goá, nổi giữa hồ.
Từ đó, hồ Ba Bể không chỉ là một điểm du lịch nổi tiếng với cảnh đẹp hùng vĩ, mà còn là biểu tượng về lòng nhân ái và lòng dũng cảm của hai mẹ con. Câu chuyện kỳ diệu này đã được truyền lại từ đời này sang đời khác, để nhắc nhở chúng ta về ý nghĩa của việc làm việc thiện và giúp đỡ người khác trong lúc khó khăn.
Hãy tưởng tượng mình đang đứng trên bờ hồ Ba Bể, nghe tiếng nước chảy êm đềm và nhìn thấy gò Bà Goá nổi trên mặt hồ. Đó là hình ảnh của lòng nhân ái và sự can đảm, một câu chuyện đáng ngưỡng mộ và lưu truyền.
