Bút chì, một công cụ quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày, dùng để viết và vẽ trên giấy hoặc gỗ. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: Tại sao lại gọi là “bút chì” mà không chứa chì? Bài viết này sẽ tiết lộ các bí mật thú vị về cây bút chì và lý do tại sao nó có tên như vậy.
Quá khứ và hiện tại của bút chì
Theo tài liệu, từ thời La Mã cổ đại, các học giả tôn giáo sử dụng một thanh kim loại gọi là stylus để viết lên giấy từ vỏ cây papyrus. Tuy nhiên, vào năm 1564, một cây tại xứ Borrowdale, Anh, bị đổ và phía dưới cây đó là một loại khoáng chất có màu giống chì, bóng mỡ và dễ bị lây bẩn khi chạm vào. Người dân địa phương nhầm tưởng là chì, nhưng thực tế đó chỉ là carbon đơn thuần, chính xác hơn là than chì (Graphite).
Vật liệu này tạo ra đường vẽ đậm hơn khi được vạch lên giấy so với việc dùng chì. Vì vậy, người ta gọi nó là “chì đen” (black lead). Người dân cũng sử dụng nó để đánh dấu các con cừu trong đàn gia súc hàng ngày. Những người Anh sau đó đã cắt than chì thành từng phần và cố định vào đầu một cái que để viết.
Nguồn gốc của tên gọi “bút chì”
Từ đó, loại công cụ mới này được đặt tên là “bút chì” (pencil) – một cái tên có nguồn gốc từ tiếng Latin pencillum, có nghĩa là một loại bút tốt. Lợi thế kinh doanh nhanh chóng được các thương gia nhận ra và bắt đầu bán chúng. Vì vậy, từ lúc đó, việc gọi nhầm bút làm than chì là “bút chì” đã trở thành tên gọi chính thức cho loại công cụ này.
Sự phát triển của bút chì hiện đại
Mới vào năm 1795, chiếc bút chì hiện đại mới được ra đời bởi Nicolas-Jacques Conte. Thay vì sử dụng than chì nguyên chất như trước đây, ông đã nung bột than chì với bột đất sét và nước để tạo ra một hỗn hợp để làm ruột bút chì. Sau đó, hỗn hợp này được cứng lại bằng cách đặt nó vào lò nung. Thông qua các thử nghiệm, ông phát hiện ra rằng có thể điều chỉnh độ đậm nhạt của nét viết bằng cách thay đổi lượng đất sét trong hỗn hợp.
Ruột bút chì được đặt vào que gỗ bằng cách khoét một đường rãnh dọc theo chiều dài của nó. Ruột chì được dán vào rãnh này và một mảnh gỗ khác được dùng để đậy lại. Thiết kế này đã được cấp bằng sáng chế vào năm 1795 và cho đến ngày nay vẫn là thiết kế của bút chì hiện đại mà chúng ta thường sử dụng.
Hiện nay, có nhiều loại bút chì khác nhau với đa dạng màu sắc, kiểu dáng, độ đậm và độ nhạt của nét viết. Bút chì thường được chia thành hai loại chính là bút chì đen dùng để viết hoặc vẽ, và bút chì màu.
Nguyên liệu để làm ruột của bút chì màu chủ yếu là sự kết hợp của bột đá trơn, keo dính, dầu nến và phẩm màu… Do được làm từ những nguyên liệu khác nhau, màu sắc và công dụng của từng loại ruột bút cũng khác nhau. Tuy nhiên, do đã có loại bút gọi là “bút chì”, nên các loại bút khác có hình thức giống bút chì cũng thường được gọi là “bút chì”.