Rắn nước là một nhóm rắn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như coluber, water snake hoặc grass snake. Với môi trường đa dạng ở Việt Nam, chúng ta có rất nhiều loại rắn nước. Nhưng không phải ai cũng biết được rắn nước nào độc và rắn nước nào không độc. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về một số loài rắn nước thường gặp và đặc điểm nhận dạng của chúng.
Mục lục
Rắn nước rào cây
Rắn nước rào cây, hay còn gọi là rắn ráo, thuộc họ rắn nước và có tên khoa học là Boiga dendrophila. Đây là một loài rắn nước có kích thước khá lớn, con trưởng thành có thể dài đến 2.5m. Nọc độc của loài rắn này không gây nguy hiểm đến tính mạng con người. Dù nọc độc của chúng có thể giết được con mồi khoảng 1kg, nhưng nó không đủ mạnh để gây tổn thương cho con người.
Đặc điểm nhận dạng rắn nước rào cây:
- Thân có nhiều sọc nhỏ màu vàng xen kẽ với màu đen
- Đỉnh đầu màu đen, bên dưới màu vàng sáng
- Rắn ráo thường sống ở những nơi có cây cối như trong rừng, bụi cỏ ven đường, ven nương rẫy và có thể bò vào cả nhà dân.
- Thời gian săn mồi của rắn ráo thường vào ban ngày.
Rắn nước bụng vàng
Rắn nước bụng vàng, hay còn gọi là rắn bồng chì, có chiều dài khoảng 56-60cm. Loài rắn này không có độc và không chủ động cắn người.
Đặc điểm nhận dạng rắn nước bụng vàng:
- Thân ngắn, mập, tròn người. Mắt tròn nhỏ, hình bầu đứng.
- Lưng màu đen hoặc màu oliu trơn láng, bụng mày vàng nhạt chạy khắp thân.
- Rắn nước bụng vàng thường xuất hiện ở các ruộng lúa, bìa rừng, ao hồ hoặc suối nhỏ quanh khu dân cư.
Rắn nước hoa
Rắn nước hoa, hay còn gọi là rắn bù lịch, là một loài rắn nước cỡ nhỏ, dài khoảng 50-70cm. Loài này không có độc.
Đặc điểm nhận dạng rắn nước hoa:
- Lưng màu ô liu, đốm đen nhạt đan xen nhau trên sống lưng và bên cạnh hông.
- Đầu dẹt, gần như không phân biệt được giữa đầu và cổ.
- Phần bụng và phía ngoài bụng có 3 hoặc 4 hàng vảy mau vàng, trắng hoặc hồng.
Rắn nước bông súng
Rắn nước bông súng là một loài rắn nước hiền lành và không có độc. Chúng thường sống ở các tỉnh miền Tây và được sử dụng làm món ăn đặc sản.
Đặc điểm nhận biết rắn nước bông súng:
- Bụng của rắn mày vàng hoặc trắng xám.
- Lưng màu xám vàng đậm dần từ lưng xuống bụng.
- Con trưởng thành có thể dài đến 1m.
- Rắn bông súng thường sống ở đầm lầy, ao hồ, hoặc trên lá của cây bông súng.
Rắn lải nước
Rắn lải nước là một nhóm rắn không có độc phổ biến tại Việt Nam. Chúng có nhiều biến thể về màu sắc và hình dạng, khó phân biệt nhất trong các loài rắn không độc.
Đặc điểm chung của rắn lải nước: Chúng có dạng thon, rất dài nhìn như con lãi nên mới có tên gọi như thế. Căn cứ vào màu sắc trên lưng và bụng, rắn lãi được chia thành các loại chính là:
- Rắn lải xanh: lưng màu xanh đậm, có vảy màu đen đan thành hình như tấm lưới trùm lên hòa vào nền xanh trên lưng rắn.
- Rắn lải đen bụng trắng: lưng rắn có màu tím ánh xanh, bụng màu trắng đục.
- Rắn lải hoa: loài dễ bị nhầm lẫn với rắn hổ mang hoặc rắn cạp nong vì hao văn cầu kì trên thân. Chúng có lưng màu tím kết hợp với các chấm trắng hình vuông.
- Và nhiều loài khác.
Rắn nước 2 đầu
Rắn nước 2 đầu, còn được gọi là rắn trun, là một loài rắn nước không độc.
Đặc điểm nhận dạng rắn trun: Thân của chúng tròn lẵn, mập từ đầu đến chân, với nhiều màu sắc khác nhau. Có nhiều loại rắn trun như rắn chun đen, rắn chun sọc trắng đen, rắn chun khoang đen đỏ, và nhiều loại khác.
Rắn nước hổ mèo
Rắn nước hổ mèo, hay còn gọi là rắn rào khoang vàng, là một loài rắn nước có độc phổ biến tại Việt Nam. Loài này có kích thước dài khoảng 1.5 – 1.8m.
Đặc điểm nhận biết rắn hổ mèo:
- Lưng màu đen tuyền và sọc ngang màu vàng chạy dọc sóng lưng.
- Phần dưới bụng có màu đen xanh lốm đốm vàng.
- Rắn hổ mèo thường săn mồi vào ban đêm và có tính hiếu chiến, độc tố từ vết cắn của chúng có thể gây tổn thương và nguy hiểm cho con người.
Rắn cỏ
Rắn cỏ, rắn hoa cỏ, rắn học trò đều chỉ một loài rắn nước có độc phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, tuyến nọc độc của chúng nằm ở sau răng trước khác với các loài rắn cạp nong, rắn hổ mèo.
Đặc điểm nhận biết rắn cỏ: Tuy có nhiều màu sắc khác nhau nhưng đặc trưng của loài rắn này là có 1 vệt màu đỏ, trắng hoặc vàng ngay phía dưới tai. Có một số loại rắn cỏ như rắn hoa cỏ và rắn hoa cỏ xanh là không có độc, trong khi rắn hoa cỏ đỏ và rắn hoa cỏ trắng thì có độc và cần đề phòng khi tiếp xúc.
Các loài rắn nước còn lại như rắn nước bụng trắng, rắn nước màu nâu đồng, rắn nước ri voi và rắn nước lải có xuất hiện không độc và không gây nguy hiểm cho con người.
Mong rằng thông tin trên có thể giúp bạn phân biệt được các loại rắn nước có độc và không độc tại Việt Nam. Tuy vậy, với bất kỳ vết cắn của rắn nước, chúng ta cần nên sơ cứu và tìm đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý đúng cách.
