Bí quyết cân bằng phương trình hóa học và phương pháp giải

Ảnh mô tả cân bằng phương trình hóa học
Cân bằng phương trình hóa học là gì?
Cân bằng phương trình hóa học là quá trình điều chỉnh số lượng các phân tử trong một phản ứng, sao cho số nguyên tử mỗi chất ban đầu bằng số nguyên tử mỗi chất sau phản ứng. Điều này đảm bảo sự bảo toàn nguyên tố trong phản ứng hóa học.

Cách cân bằng phương trình hóa học

1. Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp đại số

Phương pháp đại số là một cách phổ biến để cân bằng phương trình hóa học. Các bước thực hiện như sau:

Bước 1: Đặt hệ số cân bằng của chất ở phía trái phương trình là các biến chưa xác định a, b, c…

Bước 2: Dựa vào tính chất bảo toàn nguyên tố, ta có thể tìm các hệ số cân bằng cho các chất trong phản ứng.

Bước 3: Sau đó, cân bằng phương trình và kiểm tra lại kết quả.

Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp đại số

2. Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp chẵn – lẻ

Để cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp chẵn lẻ, bạn có thể thực hiện các bước sau:

Bước 1: Xét các chất trước và sau phản ứng để tìm nguyên tố có số nguyên tử trong mỗi công thức hóa học là số chẵn ở một phía và số lẻ ở phía khác.

Bước 2: Đặt hệ số 2 trước công thức có nguyên tử lẻ để làm cho số nguyên tử của nguyên tố chẵn.

Bước 3: Tìm các hệ số còn lại để hoàn thành cân bằng phương trình.

Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp chẵn – lẻ

3. Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp thăng bằng electron

Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp thăng bằng electron có thể thực hiện qua các bước sau:

Bước 1: Xác định số oxi hóa của các nguyên tố thay đổi trong phản ứng.

Bước 2: Viết phương trình oxi hóa và phương trình khử và cân bằng từng phương trình.

Bước 3: Tìm hệ số thích hợp để số electron nhường bằng số electron nhận.

Bước 4: Đặt hệ số của các chất oxi hóa và chất khử vào phương trình và kiểm tra lại.

Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp thăng bằng electron

4. Cân bằng phương trình hóa học theo nguyên tố tiêu biểu

Cân bằng phương trình hóa học theo nguyên tố tiêu biểu thực hiện qua 3 bước sau:

Bước 1: Chọn nguyên tố tiêu biểu có mặt nhiều nhất trong phản ứng.

Bước 2: Cân bằng nguyên tố tiêu biểu.

Bước 3: Cân bằng nguyên tố khác theo nguyên tố ban đầu.

Cân bằng phương trình hóa học theo nguyên tố tiêu biểu

5. Cân bằng phương trình hóa học dựa trên nguyên tố chung nhất

Cân bằng phương trình hóa học dựa trên nguyên tố chung nhất bắt đầu bằng việc chọn nguyên tố chứa nhiều hợp chất nhất trong phản ứng. Sau đó, thực hiện các bước sau:

Bước 1: Chọn nguyên tố tiêu biểu.

Bước 2: Cân bằng nguyên tố tiêu biểu.

Bước 3: Cân bằng nguyên tố khác theo nguyên tố ban đầu.

Cân bằng phương trình hóa học dựa trên nguyên tố chung nhất

6. Cân bằng phương trình hóa học theo phản ứng cháy chất hữu cơ

a. Phản ứng cháy của hidrocacbon:

Để cân bằng phương trình hóa học của hidrocacbon, bạn có thể thực hiện các bước sau:

• Cân bằng số nguyên tử hydro bằng cách chia đôi số nguyên tử hydro của hidrocacbon. Nếu kết quả xuất hiện thập phân, hãy nhân với số phân tử hidrocacbon. Nếu kết quả là số chẵn, giữ nguyên.

• Cân bằng nguyên tử cacbon.

• Cân bằng nguyên tử oxi.

b. Phản ứng cháy chất hữu cơ có chứa oxi.

Để cân bằng phản ứng cháy chất hữu cơ chứa oxi, bạn có thể thực hiện các bước sau:

• Cân bằng nguyên tử cacbon.

• Cân bằng nguyên tử hidro.

• Cân bằng nguyên tử oxi bằng cách tính tổng số nguyên tử oxi ở phía sau phản ứng rồi trừ đi số nguyên tử oxi trong hợp chất. Kết quả thu được chia đôi để tìm hệ số của O2. Nếu hệ số là số lẻ, hãy nhân đôi cả phương trình và rút gọn sau đó.

Cân bằng phương trình hóa học theo phản ứng cháy chất hữu cơ

Kết luận

Trên đây là những phương pháp cân bằng phương trình hóa học cùng với các bài tập thường gặp. Để nắm vững kiến thức này và ôn tập cho kỳ thi THPT Quốc gia, hãy truy cập Vuihoc.vn để luyện tập nhiều hơn!