Cách đây hơn một tuần tại một hội thảo, một số nhà khoa học đã đưa ra đề xuất kiểm soát và loại bỏ cây sưa trắng khỏi việc trồng ở trường học và công viên. Hạt của cây này chứa chất độc có thể gây ngộ độc, gây ra những tình huống đáng tiếc như trường hợp ngộ độc ở Nghệ An do ăn hạt cây ngô đồng.
Sưa đỏ và sưa trắng: Nhìn nhận từ các chuyên gia
Việt Nam có hai loại cây sưa là đỏ và trắng, cả hai đều được trồng để tạo bóng mát tại Hà Nội và nhiều nơi khác. Dù cả hai đều thuộc họ đậu, sưa đỏ thuộc chi trắc (tên khoa học Dalbergia tonkinensis Prain). Đây là loài cây có ruột màu nâu đỏ, đang trở nên hiếm có vì sự săn lùng để lấy gỗ làm bàn, làm trang sức và nhiều mục đích khác. Loài cây này còn được gọi là trắc thối, vì khi đốt lên, hạt của cây sẽ có mùi hôi thối.
Sưa đỏ được phân loại vào nhóm 1A trong sách đỏ của Việt Nam, có nghĩa là cấm khai thác mục đích thương mại. Do bị săn lùng khắp nơi, số lượng sưa đỏ trong tự nhiên gần như tuyệt chủng. Vì vậy, các chuyên gia lâm nghiệp cho rằng Việt Nam cần khuyến khích việc trồng sưa đỏ phân tán trong các vườn rừng, trang trại, vườn gia đình, ven đường phố, công viên và đường làng. Đồng thời, cần nghiên cứu và nhân giống để tạo ra các loại sưa đỏ tốt nhất.
Trong khi đó, sưa trắng thuộc chi thàn mát (tên khoa học Millettia ichtyochtona Drake). Loài cây này thường sống ven suối ở các tỉnh vùng núi phía Bắc và được người dân sử dụng để đánh bắt cá, bởi chất rotenon và sapotoxin có trong hạt cây có thể khiến cá say thuốc. Cây sưa trắng có hoa màu trắng rực rỡ vào mùa xuân, nhiều người dễ nhầm lẫn giữa sưa trắng và sưa đỏ, vì chúng có dạng tán lá và màu sắc gần giống nhau. Tuy nhiên, vì chứa chất độc, nhà khoa học khuyên cần thận trọng khi trồng sưa trắng làm cây bóng mát.
Phân biệt sưa đỏ và sưa trắng
Để phân biệt sưa đỏ và sưa trắng, có một số đặc điểm chúng ta có thể nhìn nhận. Vỏ của cây sưa đỏ thường sần sùi hơn so với vỏ của cây sưa trắng (thàn mát) nhẵn hơn.
Đặc điểm hình thái cũng có thể giúp phân biệt sưa đỏ và sưa trắng. Để hiểu rõ hơn, hãy xem hình dưới đây:
Đề xuất loại bỏ sưa trắng trên đường phố Hà Nội vì độc hại.
Phạm Hương.
