Cuối năm là thời điểm quan trọng để cúng tạ mộ. Việc này mang lại nhiều lợi ích cho cả người đã mất và người còn sống theo lời dạy của Phật. Dưới đây là hướng dẫn và văn khấn cúng tạ mộ mới nhất trong năm Quý Mão, mời quý Phật tử và bạn đọc tham khảo.
A. Hướng Dẫn Cúng Lễ Tạ Mộ Cuối Năm
Trước khi cúng tạ mộ, quý Phật tử cần chuẩn bị những vật phẩm phù hợp. Có hai loại lễ cúng cần sắm: lễ cúng Thần Linh và lễ cúng hương linh gia đình và thí thực cô hồn.
1. Sắm Lễ – Bày Lễ
- Sắm lễ cúng Thần Linh: Nến, hoa, quả, nước, xôi, giò chay hoặc tam tịnh nhục (số lượng tùy duyên).
- Sắm lễ cúng hương linh: Nến, hoa, quả, nước, cơm hoặc xôi giò (chay hoặc tam tịnh nhục); bánh kẹo, khoai, ngô, cháo… (số lượng tùy duyên).
2. Cách Bày Trí
a. Trường hợp gia đình có khu lăng mộ gia tộc:
- Một lễ cúng hương linh, thí thực cô hồn chung.
- Lễ cúng Thần Linh: Tùy thuộc vào phần mộ và nghĩa trang đã/chưa có nơi thờ Thần Linh. Có hai cách thực hiện: Đặt lễ cúng Thần Linh cùng với lễ cúng hương linh (bày trí riêng và cao hơn lễ cúng hương linh) hoặc bày tại bát hương cúng Thần Linh của khu lăng mộ gia đình/dòng tộc/nghĩa trang hoặc sắm cả lễ cúng Thần Linh tại đền thờ Thần Linh của nghĩa trang và bát hương thờ Thần Linh của khu lăng mộ gia đình/dòng tộc.
b. Trường hợp gia đình có nhiều mộ đặt rải rác ở nghĩa trang:
- Địa điểm bày lễ cúng: Tùy gia đình chọn một ngôi mộ để bày lễ cúng. Thắp hương ở các ngôi mộ còn lại để mời hương linh về phần mộ đã chọn.
- Cách bày trí lễ cúng: Như trường hợp (a) ở trên.
3. Pháp Khí
Tùy duyên có/không dùng pháp khí như chuông, mõ, khánh.
Lưu ý: Các đàn cúng lễ không sát sinh, không đốt tiền vàng, mã, giấy sớ. Hãy tuân thủ nguyên tắc này trong suốt quá trình cúng tạ mộ.
4. Hướng Dẫn Cho Phật Tử Ở Xa Muốn Cúng Dường Tam Bảo Về Chùa Ba Vàng
Nếu bạn ở xa và muốn cúng dường tại Chùa Ba Vàng thông qua việc tài trợ, chùa đã công bố số tài khoản duy nhất để nhận đóng góp:
B. Nghi Thức Cúng Lễ Tạ Mộ Cuối Năm
(Tùy chọn I hoặc II)
I. Văn Khấn Cúng Lễ Tạ Mộ Cuối Năm (Không Tụng Kinh)
-
Văn Khấn Cúng Tại Các Mộ Về Cúng Tại Một Mộ Cùng Nghĩa Trang: Xem chi tiết tại đây
-
Văn Khấn Cúng Lễ Tạ Mộ Cuối Năm (Cắm hương, quỳ, chắp tay, chủ sám bạch)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh và gia hộ cho chúng con. Đệ tử con tên là: … Pháp danh (nếu có): … ở tại địa chỉ: … (và hiện đang ở trọ tại …) … là thành phần (nhân dân/Phật tử). Gia đình chúng con có mộ phần của hương linh (tên) … mất ngày … tháng … năm … an táng tại nơi đây. Hôm nay là ngày … tháng … năm … theo phong tục tập quán của dân tộc Việt Nam, hướng tới mộ phần của gia tiên tiền tổ, chúng con thuận theo phong tục, mà tu hành để tăng trưởng tâm kính trọng và biết ơn, khiến cho gia đình tăng phúc tiêu nghiệp. Chúng con xin thỉnh chư Thiên, chư Thần Linh cai quản nơi địa cuộc nghĩa trang (tên) … về đây ủng hộ cho chúng con. Chúng con xin nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện độ sinh, độ cho hương linh của chư Tăng chùa Ba Vàng, chúng con xin thỉnh mời hương linh (tên) … cùng các hương linh nơi địa cuộc nghĩa trang này, có duyên với gia đình. (Nếu phát tâm công đức hồi hướng tại khóa lễ thì bạch: Chúng con cũng xin phát nguyện công đức về chùa Ba Vàng để hồi hướng cho tất cả chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã mời về khóa lễ này với số tịnh tài là…) Giờ này, chúng con xin tác lễ cúng dường vật thực thanh tịnh (nếu có vật thực do tự tay giết/xui người giết thì đọc: và chúng con không dâng cúng phần vật thực không thanh tịnh).
Thượng: Xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh. Trung: Xin dâng lên cúng dường chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh. Hạ: Xin dâng cúng đến cho chư Thiên, chư Thần Linh. Sau: Xin hiến cúng cho tất cả các hương linh mà chúng con đã thỉnh mời. Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái) (Tụng. Mõ, chuông) Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đát tha nga đá phả rô chỉ đế ám tam bạt ra tam bạt ra hồng. (3 lần. 1 chuông) Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra đát tha nga đá ra đát điệt tha án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha. (3 lần. 1 chuông) Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng. (3 lần. 3 chuông)
Nguyện cho các hương linh được thọ thực no đủ, nghe kinh giác ngộ Pháp, sinh lòng kính tín Phật, và tìm tựa nơi Tam Bảo, tu hành cầu thoát khổ. Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái) (Chủ sám) Chúng con xin hồi hướng công đức trong khóa lễ cúng này về Vô Thượng Bồ Đề và hồi hướng cho chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã bạch thỉnh, nguyện cho tất cả chư vị được tăng phước, nương tựa Tam Bảo tu hành, sớm giác ngộ giải thoát. Và chúng con lại xin hồi hướng tất cả các công đức trong khóa lễ này cho gia đình của chúng con được (đọc mong cầu)… [Nếu mời hương linh về nhà thì bạch: Chúng con cũng xin thỉnh mời hương linh: (bố, mẹ,…)… vào ngày…, về gia đình ở tại… để thọ hưởng phần hiến cúng của gia đình chúng con nhân dịp lễ Tết.] Nam mô Chứng Minh Sư Bồ Tát Ma Ha Tát! Nam mô Thường Gia Hộ Bồ Tát Ma Ha Tát! Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ) (Hạ lễ) Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Giờ này khóa lễ của chúng con đã xong, chúng con xin hạ lễ. Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 vái)
II. Văn Khấn Cúng Lễ Tạ Mộ Cuối Năm
-
Văn Khấn Cúng Tại Các Mộ Về Cúng Tại Một Mộ Cùng Nghĩa Trang: Xem chi tiết tại đây
-
Nguyện Hương (Quỳ. Tùy duyên đọc phần dùng hương đốt hoặc hương tâm)
-
Trường hợp dùng hương nén, hương trầm…
Nguyện đem lòng thành kính
Gửi theo đám mây hương
Phảng phất khắp mười phương -
Trường hợp dùng hương tâm:
Nguyện ý thành, tâm kính
Biến mãn khắp mười phương
(Tiếp, chung)
Cúng dường ngôi Tam Bảo
Thề trọn đời giữ đạo
Theo tự tính làm lành
Cùng pháp giới chúng sinh
Cầu Phật từ gia hộ
Tâm Bồ Đề kiên cố
Chí tu đạo vững bền
Xa biển khổ nguồn mê
Chóng quay về bờ giác
Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát
Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát
Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 chuông)
- Văn Khấn (Quỳ, chắp tay)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh và gia hộ cho chúng con. Đệ tử con tên là: … Pháp danh (nếu có): … ở tại địa chỉ: … (và hiện đang ở trọ tại …) … là thành phần (nhân dân/Phật tử)…
Gia đình chúng con có mộ phần của hương linh (tên) … mất ngày … tháng … năm … an táng tại nơi đây. Hôm nay là ngày … tháng … năm … theo phong tục tập quán của dân tộc Việt Nam, hướng tới mộ phần của gia tiên tiền tổ, chúng con thuận theo phong tục, mà tu hành để tăng trưởng tâm kính trọng và biết ơn, khiến cho gia đình tăng phúc tiêu nghiệp.
Chúng con xin thỉnh chư Thiên, chư Thần Linh cai quản nơi địa cuộc nghĩa trang (tên) … về đây ủng hộ cho chúng con.
Chúng con xin được nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện độ sinh, độ cho hương linh của chư Tăng chùa Ba Vàng, chúng con xin thỉnh mời hương linh (tên) … cùng các hương linh nơi địa cuộc nghĩa trang này, có duyên với gia đình chúng con (Nếu phát tâm công đức hồi hướng tại khóa lễ thì bạch: Chúng con cũng xin phát tâm công đức về chùa Ba Vàng để hồi hướng cho tất cả chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã về khóa lễ này với số tịnh tài là…)
Giờ này chúng con xin thỉnh hết thảy chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã thỉnh mời vân tập về nơi pháp hội thọ hưởng phẩm thực hiến cúng của gia đình chúng con và nghe kinh thính pháp cầu giác ngộ giải thoát.
Chúng con xin nhất tâm thỉnh mời.
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ)
- Lễ Tán Phật (Quỳ hoặc đứng, chắp tay. Pháp khí: khánh, chuông)
Đại từ đại bi thương chúng sinh,
Đại hỷ đại xả cứu hàm thức,
Tướng đẹp sáng ngời dùng trang nghiêm.
Chúng con chí tâm thành đảnh lễ. (1 chuông)
Chí tâm đảnh lễ:
- Tất cả chư Phật ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (1 chuông. 1 lễ)
- Tất cả Chính Pháp ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (1 chuông. 1 lễ)
- Tất cả Tăng bậc Hiền Thánh ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (3 chuông. 1 lễ)
- Tán Pháp (Ngồi. Khai chuông mõ)
Pháp Phật sâu mầu chẳng gì hơn,
Trăm ngàn muôn kiếp khó được gặp.
Nay con nghe thấy vâng gìn giữ,
Nguyện hiểu nghĩa chân Đức Thế Tôn.
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (3 lần. 3 chuông)
- Tụng Kinh (Ngồi, pháp khí: mõ, chuông. Ấn vào tên bài)
- Bài kinh: Kinh Cúng Linh
- Bài kinh: Kinh Bố Thí Và Cúng Dường Như Pháp
- Phát Nguyện Bồ Đề (Quỳ, chắp tay. Chủ sám bạch)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni, thỉnh các chúng trong cõi tâm linh cùng chúng con tùy hỷ công hạnh Bồ Đề:
PHÁT TÂM BỒ ĐỀ
HỘ TRÌ TAM BẢO
CHUYỂN TẢI PHẬT PHÁP
RỘNG KHẮP THẾ GIAN
CẦU VÔ THƯỢNG ĐẠO. (1 chuông. 1 lễ)
- Cúng Thực (Quỳ, chủ sám bạch)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh, chư Thiên, chư Thần Linh chứng giám, chư hương linh hoan hỷ, trong bài kinh “Cúng Linh”, Đức Phật dạy: người mất khi tái sinh làm hương linh (ngạ quỷ), thì thọ nhận được thức ăn (đúng pháp không sát sinh) hiến cúng của con người, chúng con nguyện cho các hương linh chúng con đã thỉnh mời, được nương sự bố thí, trong đàn lễ hiến cúng này, mà được thọ thực no đủ. Trong bài kinh “Bố Thí Và Cúng Dường Như Pháp”, Đức Phật dạy: Cúng dường sinh phúc lành, chúng con xin thực hành để hồi hướng cho gia đình và hồi hướng cho chư Thiên, chư Thần Linh và các hương linh.
Giờ này, chúng con xin tác lễ cúng dường vật thực thanh tịnh (nếu có vật thực do tự tay giết/xui người giết thì đọc: và chúng con không dâng cúng phần vật thực không thanh tịnh).
Thượng: Xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh.
Trung: Xin dâng lên cúng dường chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh.
Hạ: Xin dâng cúng đến cho chư Thiên, chư Thần Linh.
Sau: Xin hiến cúng cho tất cả các hương linh mà chúng con đã thỉnh mời.
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái) (Tụng. Mõ, chuông)
Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đát tha nga đá phả rô chỉ đế ám tam bạt ra tam bạt ra hồng. (3 lần. 1 chuông)
Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra đát tha nga đá ra đát điệt tha án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha. (3 lần. 1 chuông)
Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng. (3 lần. 3 chuông)
Nguyện cho các hương linh được thọ thực no đủ, nghe kinh giác ngộ Pháp, sinh lòng kính tín Phật, nương tựa nơi Tam Bảo, tu hành cầu thoát khổ. Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái)
- Phục Nguyện
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con xin hồi hướng công đức trong khóa lễ cúng này về Vô Thượng Bồ Đề và hồi hướng cho chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã bạch thỉnh, nguyện cho tất cả chư vị được tăng phước, nương tựa Tam Bảo tu hành, sớm giác ngộ giải thoát. Và chúng con lại xin hồi hướng tất cả các công đức trong khóa lễ này cho gia đình của chúng con được (đọc mong cầu)…
[Nếu mời hương linh về nhà thì bạch: Chúng con cũng xin thỉnh mời hương linh: (bố, mẹ,…)… vào ngày…, về gia đình ở tại… để thọ hưởng phần hiến cúng của gia đình chúng con nhân dịp lễ Tết.]
Nam mô Chứng Minh Sư Bồ Tát Ma Ha Tát!
Nam mô Thường Gia Hộ Bồ Tát Ma Ha Tát!
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ)
- Hồi Hướng (Quỳ, chắp tay. Pháp khí: chuông, mõ hoặc khánh)
Công phu công đức có bao nhiêu,
Con xin lấy đó hồi hướng về.
Nguyện khắp pháp giới các chúng sinh,
Thảy đều thể nhập vô sinh nhẫn. (1 chuông)
Nguyện tiêu ba chướng sạch phiền não,
Nguyện được trí tuệ thật sáng ngời,
Nguyện các tội chướng thảy tiêu trừ,
Đời đời thường hành Bồ Tát đạo. (1 chuông)
Nguyện đem công đức tu hành này,
Chan rải mười phương khắp tất cả,
Hết thảy chúng con cùng các loài,
Đồng được lên ngôi Vô Thượng Giác. (3 chuông)
- Tam Tự Quy (Quỳ hoặc đứng, chắp tay. Pháp khí: khánh, chuông)
Tự quy y Phật, nguyện cho chúng sinh,
Hiểu thấu đạo lớn, phát tâm Vô Thượng. (1 chuông. 1 lễ)
Tự quy y Pháp, nguyện cho chúng sinh,
Thâm nhập kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 chuông. 1 lễ)
Tự quy y Tăng, nguyện cho chúng sinh,
Quản lý đại chúng, hết thảy không ngại. (3 chuông. 1 lễ. Sau đó 1 hồi chuông kết lễ)
- Bạch Hạ Lễ (Nếu hạ lễ thì thực hành)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Giờ này khóa lễ của chúng con đã xong, chúng con xin hạ lễ. Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 vái)
HẾT