Quan Thế Âm – Bồ tát từ bi và trí tuệ
Bồ tát Quán Thế Âm, còn được gọi là Bồ tát Quán Tự Tại (Avalokitesvara Bodhisattva), xuất hiện nhiều trong các kinh điển Đại thừa như Hoa nghiêm, Lăng nghiêm, Pháp hoa, Bát nhã Tâm kinh, Đại Thừa Trang Nghiêm Bảo Vương, Đại Từ Đà la ni, Chuẩn đề Đà la ni… Chính Bồ tát Quán Thế Âm được coi là vị Đại bi (trong kinh Pháp hoa) nguyện cứu độ tất cả chúng sinh và Đại trí (trong Bát-nhã Tâm kinh), liễu ngộ năm uẩn đều là không.
Theo các kinh điển, Bồ tát Quán Thế Âm được mô tả dưới hình tượng nam tính, nam giới chứ không phải nữ giới. Ngài đại diện cho lòng từ bi và trí tuệ. Bồ tát này lắng nghe tiếng kêu khổ của chúng sinh và nhường tình yêu thương để cứu giúp khỏi khổ đau và tai nạn.
Ba ngày vía của Bồ tát Quán Thế Âm
Hằng năm, Phật tử trên khắp thế giới tổ chức lễ vía Bồ tát Quán Thế Âm vào ba ngày: 19/02, 19/06 và 19/09 theo lịch âm. Tuy nhiên, nhiều người chỉ biết rằng đó là lễ vía Quán Thế Âm mà không biết rõ ý nghĩa của từng ngày.
Thực ra, trong Thiền môn nhật tụng cổ xưa đã ghi rõ:
- Ngày 19/02 là vía Quán thế Âm Đản Sanh.
- Ngày 19/06 là vía Quán thế Âm Thành Đạo.
- Ngày 19/09 là vía Quán thế Âm Xuất Gia.
Mong rằng bài viết này sẽ giúp quý độc giả hiểu thêm về động lực và ý nghĩa của lễ vía Bồ tát Quán Thế Âm. Hãy luôn tưởng niệm danh hiệu Quán Thế Âm Bồ tát để luôn được giao cảm với Ngài. Bồ tát Quán Thế Âm sẽ đáp ứng mọi cầu nguyện, dẫu bao nguy hiểm ập đến.
Hãy lưu ý rằng chúng ta nên luôn trung thành với đức tin và lời dạy của Chư Phật. Nếu muốn tìm hiểu thêm về hướng dẫn thực hành theo Tông chỉ Bồ tát Quán Thế Âm, chúng ta có thể tham khảo bài yếu chỉ “Phẩm Phổ Môn”, phẩm thứ 25, kinh Diệu Pháp Liên Hoa của Thiền sư Thích Duy Lực.
Hình thái của Bồ tát Quán Thế Âm tại Việt Nam
Tùy theo từng ứng hóa thân của Bồ tát Quán Thế Âm, tượng thờ Ngài tại Việt Nam có nhiều hình thái khác nhau. Trong kinh Pháp Hoa, nếu ai cầu khẩn cần độ trì, Quan Âm sẽ hiện thân dưới nhiều hình dạng như quốc vương, tướng quân, trẻ em, phụ nữ…
Hình tượng Quan Âm Thị Kính và Quan Âm Nam Hải (Diệu Thiện) là hai hình thái thường được tôn thờ tại Việt Nam. Cả hai truyện tích này được lưu truyền từ lâu qua nghệ thuật hát chèo, truyện thơ và văn xuôi.
Quan Âm Thị Kính được coi là phản ánh quá trình tiếp biến văn hóa và “thị hiện” trong văn hóa dân gian. Truyện tích về Quan Âm Thị Kính liên quan mật thiết đến chùa Dâu (chùa Hương ngày nay) ở Bắc Ninh.
Truyện tích Quan Âm Nam Hải xuất phát từ một vị Tăng đời Nguyên bên Trung Hoa và được Việt hóa. Đây là một truyện dân gian phổ biến từ thế kỷ XIV hay XV và đã được viết thành thơ vào năm 1897.
Tất cả các truyện tích và tín ngưỡng Quan Âm ở Việt Nam đều bắt nguồn từ lòng từ bi và hình ảnh cứu độ của Bồ tát Quán Thế Âm trong kinh Pháp Hoa. Tôn tượng Bồ tát Quán Thế Âm tại các chùa viện ở Việt Nam đa dạng, phụ thuộc vào một trong 33 hình thái ứng hóa thân của Bồ tát.
Với những ý nghĩa sâu sắc của mình, Bồ tát Quán Thế Âm đóng vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh của Phật tử. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa ba ngày vía của Bồ tát Quán Thế Âm và sự đáng kính của Ngài trong đạo Phật.
