Ngày nay, câu “Nam nữ thụ thụ bất thân” không còn quá phổ biến nhưng từ ngàn xưa, nó đã trở thành một câu nói quen thuộc, ám chỉ mối quan hệ nam nữ trong quan niệm của nhà nho. Chúng ta thường nghe câu này trong các bộ phim cổ trang Trung Quốc.
Trong thời xưa, người đàn ông và người đàn bà không tiếp xúc trực tiếp với nhau. Hành động trao đổi và nhận những vật phẩm cũng không được thực hiện trực tiếp, để tránh gây ra những hiểu lầm hoặc bị xem như là hành động không đứng đắn. Thậm chí, khi mời nhau ăn táo, hai người cũng không thể lấy táo và trao cho đối tác trực tiếp. Một người sẽ để táo trong một cái giỏ và đặt giữa bàn, sau đó đối tác sẽ tự lấy táo và ăn. Đây là một ví dụ minh họa cho sự nghiêm khắc của lễ giáo phong kiến.
Trong văn hóa phương Tây, việc tiếp xúc với người khác giới như bắt tay, nhảy múa là điều thông thường. Nhưng ở Việt Nam và khu vực Đông Á nói chung, chạm vào da của người khác giới được coi là không đúng chuẩn. Đối với người đàn ông, việc cư xử suồng sã có thể khiến phụ nữ tránh xa. Còn đối với phụ nữ, việc không giữ thân mật đúng mực có thể khiến xã hội cười chế nhạo. Vì vậy, ở xã hội phong kiến, việc “cấm cung” con gái là điều thường thấy.
Dù hiện nay, xã hội nhìn nhận việc nam nữ gần gũi là chuyện bình thường và cần thiết trong giao tiếp hàng ngày, nhưng chúng ta vẫn có những suy nghĩ mới từ câu “Nam nữ thụ thụ bất thân”. Điều này áp dụng không chỉ cho phụ nữ mà còn cho nam giới, cần có thái độ đúng mực để không gây ấn tượng xấu với người khác giới. Thái độ suồng sã hoặc thân mật quá đáng trước khi xác định rõ mối quan hệ là không đúng.
Mỗi người đều có quan điểm và lối sống riêng, có những người phóng khoáng không muốn bị ràng buộc và sống tự do, bao gồm cả mối quan hệ nam nữ. Tuy nhiên, trong việc xác định mức độ gần gũi với người khác giới, cần tôn trọng quan niệm và giá trị của mỗi người.
Câu “Nam nữ thụ thụ bất thân” chỉ là một phần của câu nói hoàn chỉnh. Ban đầu, trong sách Lễ Ký, có một câu nói chỉ ra những quy tắc cần tuân thủ trong mối quan hệ nam nữ. Tuy nhiên, trong một cuộc đối thoại giữa Thuần Vu Khôn và Mạnh Tử, Mạnh Tử chỉ ra rằng đúng lý thuyết không thể cứu chị dâu bị đuối nước nếu tuân theo câu nói về lễ nghĩa. Vì vậy, câu nói này đã được bổ sung thêm để nhắc nhở mọi người rằng lễ nghĩa chỉ là một phần quan trọng của cuộc sống, song ngoài lễ nghĩa, còn có những giá trị quan trọng hơn.
