Mật Tông là một pháp môn đặc biệt hình thành tại Ấn Độ vào khoảng thế kỷ thứ 5,6. Đây là sự kết hợp giữa Ấn Độ giáo và Phật giáo Đại Thừa. Một số người vẫn còn mơ hồ và xa lạ với khái niệm về Mật Tông. Vậy Mật Tông là gì? Mật Tông là tà đạo hay chính đạo?
Mục lục
Mật Tông là gì?
Mật Tông, còn được gọi là Mật giáo Chân ngôn môn, Kim cương, Mật thừa,… được hình thành tại Ấn Độ vào khoảng thế kỷ thứ 5, 6. Đây là một pháp tu bí mật của Phật giáo, dạy về cách “bắt ấn” và “trì chú”. Mật Tông chia thành hai phái là Chân ngôn thừa và Kim cương thừa. Có những luận sư nổi tiếng như Thiên Vô Úy, Kim Cương Trí, Bất Không Kim Cương, Liên Hoa Sinh, Atisa đã đưa Mật Tông trở thành tôn giáo chính của Tây Tạng và phát triển ở nhiều quốc gia Châu Á khác.
Mật Tông Trung Quốc
Mật Tông được đưa vào Trung Quốc từ khoảng thế kỷ 7 và trở thành đạo giáo thịnh hành vào khoảng thế kỷ 8. Thiện Vô Úy, Kim Cương Trí và Bất Không Kim Cương được tôn vinh là Khai Nguyên Tam Đại Sĩ. Trong số đó, Thiện Vô Úy được coi là sư tổ của Mật Tông Trung Hoa và là người đã dịch ra chữ Hán cuốn Đại Nhật Kinh – kinh căn bản của tông này. Đến đời sư Nhất Hạnh, hai dòng kinh Mật Tông Ấn Độ Chân Ngôn thừa và Kim Cương thừa được nhập lại làm một. Mật Tông đã phát triển mạnh mẽ vào thời nhà đường, nhưng sau đó suy vi dần và không còn được chú trọng nhiều.
Mật Tông Tây Tạng
Trước khi Mật giáo được truyền vào Tây Tạng, đất nước này chỉ có đạo Bon là đạo giáo lâu đời. Mật Tông được truyền vào Tây Tạng vào khoảng thế kỷ thứ 8. Vị vua Tisongdetsen đã mời hai vị cao tăng từ Ấn Độ là Đại Sư Liên Hoa Sinh và Antarakshita. Tại đây, Kim Cương thừa đã hòa nhập với Phật giáo Đại Thừa và được gọi với cái tên mới là Lạt Ma giáo. Tây Tạng có 4 tông phái Mật Tông chính: Phái Nyingmapa (Ninh mã phái), Phái Kagyu (Ca nhĩ cư phái), Phái Sakya (Tát ca phái), Phái Guelugpa (Cách-lỗ phái) do ngài Tsongkhapa lập ra vào thế kỷ 14.
Mật Tông Nhật Bản
Ở Nhật Bản, dòng Chân Ngôn thừa của Mật Tông đã được nhập vào từ thế kỷ thứ 8 đến đầu thế kỷ thứ 9. Hai người đã truyền giáo và hoằng pháp là Đại Sư hay Tối Trừng và Đại Sư Không Hải. Tăng sư này đã từng sang Trung Quốc để học đạo và làm đệ tử của Đại sư Huệ Quả. Khi trở về nước, họ đã lập ra trường phái Chân Ngôn tông. Đây là một trong những tông phái quan trọng của Phật giáo Nhật Bản.
Mật Tông là tà đạo hay chính đạo?
Một số tài liệu ghi chép rằng Mật Tông là một loại tà đạo, lấy danh nghĩa là thờ Phật nhưng thực tế là thờ tà đạo, chống lại Phật pháp chính thống. Tuy nhiên, ở những nơi có thờ Mật Tông vẫn luôn có hình tượng Đức Phật. Đây là cách trá hình, làm cho người đời tưởng là nơi thờ Phật. Tuy nhiên, thực tế các tượng Đức Phật trong nơi thờ Mật Tông không linh, chỉ có chỗ thờ Mật Tông mới có tính linh.
Mật Tông thuộc Bồ Tát Thừa trong giáo lý nhà Phật. Trong số 8 hệ thống giáo pháp đức Phật, Mật Giáo đứng hàng thứ 3. Mật Tông là một hành môn thuộc “Bí Mật Pháp Môn”. Trong Mật Tông, các yếu tố quan trọng bao gồm phép niệm chân ngôn, phép bắt ấn và sử dụng Mạn Đồ La cũng như các lễ long trọng. Mật Tông là giáo pháp chủ yếu được truyền lại cho các học trò bằng lời, do đó không được truyền bá một cách rộng rãi. Tuy nhiên, vì nhiều pháp sư lạm dụng sự huyền bí của chân ngôn, Mật Tông dần không được phát triển và chỉ truyền thụ cho những người có duyên với môn pháp này.
Mật Tông đã được truyền bá vào Việt Nam từ khá sớm. Điển hình là sư Tỳ Ni Đa Lưu Chi đã đến Việt Nam và dịch kinh Đại Thừa Phương Quảng Tổng Trì tại chùa Pháp Vân. Mật Tông cũng được du nhập vào Việt Nam từ Phật giáo Chiêm Thành và những vị sư Việt Nam học từ Ấn Độ. Mật Tông đã thịnh hành tại Việt Nam trong thời Đinh, Tiền Lê. Mật Tông cũng tồn tại trong đạo tràng Thiền tông và Tịnh độ tông tại Việt Nam.
Cuối cùng, điều quan trọng là Mật Tông hay tà đạo hay chính đạo, chúng ta cần tìm hiểu và suy ngẫm để có cái nhìn toàn diện về tôn giáo này.
