Trong bài thơ “Tâm sự nàng Thúy Vân” của Trương Nam Hương, có những câu chốt quan điểm như “Chị yêu lệ chảy đã đành/ Chớ em nước mắt đâu dành chàng Kim” và “Giấu đầy đến nỗi khát khao/ Kiều ơi, em đợi kiếp nào để yêu?”. Bài thơ này đã nhận được nhiều lời khen và bình phẩm theo quan điểm của Trương Nam Hương. Tuy nhiên, điều buồn là tôi không thấy một phản biện nào theo hướng khác. Vì vậy, tôi viết bài này để minh oan cho Kim Trọng, Thúy Vân, Thúy Kiều và cả Truyện Kiều Nguyễn Du.
Trước khi Thúy Kiều ra đi, sau khi đã bán mình để cứu cha và em, cô không thể không trả nghĩa cho chàng Kim. Mặc dù đã hứa với Kim Trọng “Trăm năm thề chẳng ôm cầm thuyền ai”, nhưng cô đã phản bội lời hứa. Thúy Kiều rất ân hận và muốn Thúy Vân và cha mình cùng trả nghĩa cho Kim Trọng. Cô đau đớn vì “Nợ tình chưa trả cho ai/ Khối tình mang xuống tuyền đài chưa tan”. Cô không sung sướng khi nhờ cậy Thúy Vân, và để việc nhờ cậy đó thành công, cô phải lạy em mình “Cậy em, em có chịu lời/ Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”. Đây là một màn trao duyên cảm động và đau xót với cả Thúy Vân và Thúy Kiều.
Thúy Vân đã chấp nhận cái lạy của Thúy Kiều và im lặng sau đó, điều này có thể hiểu là Vân đã tự nguyện chấp nhận lời đề nghị của Kiều. Tuy nhiên, cũng cần thêm một lưu ý. Thời xưa, việc gả con gái cho một người đàn ông là do cha mẹ quyết định, chứ không phải do con gái tự chọn. Vương Ông đã nói với Thúy Kiều “Nay cha làm lỗi duyên mày/ Thôi thì nỗi ấy sau này đã em”. Thúy Vân trong quá trình trao duyên không nói một lời nào, vì cô không có quyền tự quyết định việc này. Ngày xưa, người ta thường đi “hỏi vợ” trước khi kết hôn, tức là hỏi ý kiến của cha mẹ và con gái xem có đồng ý lấy nhau không. Điều này khác với hiện tại, khi yêu nhau rồi mới đi “hỏi vợ”, việc này chỉ mang tính chất hình thức.
Kim Trọng đã cứu cả gia đình Thúy Vân thoát khỏi cảnh nghèo túng và nhờ đó, Vương Quan mới có cơ hội đi học và đỗ đạt. Cả gia đình Thúy Vân nợ ơn Kim Trọng rất nhiều. Họ đang sống trong cảnh nghèo túng “Nhà tranh vách đất tả tơi/ Lau treo rèm nát trúc cài phên thưa/ Một sân đất cỏ dầm mưa”. Kim Trọng gặp cả gia đình Vương Ông và chăm sóc họ như thay Kiều “Vội về sửa chốn vườn hoa/ Rước mời viên ngoại ông bà cùng sang/ Thần hôn chăm sóc lẽ thường/ Dưỡng thân thay tấm lòng nàng ngày xưa”. Theo ý kiến của chúng tôi, Thúy Kiều đã mất mọi thứ, trong khi Thúy Vân thì đã có mọi thứ. Cô đã có một chồng đẹp trai, tài giỏi và con nhà trăm an thế phiệt, có truyền thống văn chương. Sắc đẹp của Thúy Vân xứng đáng với Kim Trọng, và cô cũng có đức tính trong sạch như tuyết trắng “tuyết tinh thần”. Thúy Vân không yêu, không lấy Kim Trọng, thì còn lấy ai để hơn được anh. Kim Trọng không yêu, không lấy Thúy Vân, thì còn lấy ai để hơn được cô. Cặp đôi này không cần sự can thiệp của bất kỳ ai, họ sẽ đến với nhau và lấy nhau. Thúy Vân đã có một cuộc sống tốt, có chồng tài giỏi, và trở thành cụ Tổ của dòng họ. Đó là tấm gương sáng cho muôn đời sau.
Có rất nhiều lí do để tin rằng Thúy Vân và Kim Trọng thật sự yêu nhau và lấy nhau. Tình nghĩa vợ chồng thời xưa rất sâu sắc và bền vững. Cặp đôi này đã đồng ý chấp nhận nhau và đi đến cuối đời cùng nhau. Các bạn trẻ, nếu bạn ở vị trí của Kim Trọng, bạn có yêu Thúy Vân không? Nếu bạn ở vị trí của Thúy Vân, bạn có yêu Kim Trọng không?
Nguyễn Du đã miêu tả một cách tuyệt vời tình cảm của Kim Trọng và Thúy Kiều trong đoạn viết về Kim Trọng nhớ Kiều, sau khi biết cô phải bán mình để cứu cha. Điều này chứng tỏ Kim Trọng là người có tình yêu chân thành và sâu đậm. Người như thế không thể không yêu Thúy Vân khi lấy cô làm vợ. Điều này cũng chứng tỏ khả năng miêu tả tâm lý con người tuyệt vời của Nguyễn Du. Sau đó, nỗi thương xót của Kim Trọng dần nguôi ngoai khi chàng chăm chỉ học hành và trở thành quan “Cửa trời rộng mở đường mây/ Hoa chào ngõ hạnh hương bay dặm phần”. Nguyễn Du đã ca ngợi cặp đôi Kim Trọng và Thúy Vân, coi họ là một gia đình hạnh phúc và truyền thống “Một nhà phúc lộc gồm hai/ Thiên niên dằng dặc quan giai lần lần/ Thừa gia chẳng hết nàng Vân/ Một cây cù mộc một sân quế hòe/ Phong lưu phú quý ai bì/ Vây xuân một cửa để bia muôn đời”.
Hãy cùng suy ngẫm về tình yêu của Kim Trọng và Thúy Vân. Họ đã vượt qua mọi khó khăn, gian truân để đến với nhau và xây dựng một gia đình hạnh phúc. Đó chính là tình yêu đích thực và sự ấm áp của truyện Kiều.
