Nhắc đến chì hàn, hẳn ai cũng đã quen thuộc với loại chì này, đặc biệt là các thợ chuyên nghiệp và những người thường xuyên sửa chữa các linh kiện điện tử trong gia đình. Tuy nhiên, bạn có biết chì hàn là gì và liệu có độc hại không? Hãy cùng tìm hiểu để lựa chọn được loại chì hàn tốt nhất.
Chì hàn là gì?
Chì hàn là một hợp kim có nhiệt độ nóng chảy khá thấp, từ 90 – 450 °C, được sử dụng để liên kết bề mặt các kim loại khác nhau. Chúng thường được ứng dụng trong kỹ thuật điện, điện tử, hàn ống nước… với nhiệt độ nóng chảy vào khoảng từ 180-190 °C. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, thành phần của chì hàn có thể thay đổi, nhưng vẫn giữ được tính chất dẫn điện, nóng chảy ở nhiệt độ thấp và một số đặc tính khác của kim loại được hàn.
Thành phần và phân loại
Một điều quan trọng khi sử dụng chì hàn là chất lượng của mối hàn. Chì hàn (thiếc hàn) là hợp kim của chì và thiếc. Có ba loại chì hàn phổ biến:
- Chì hàn tiêu chuẩn: hợp kim gồm 63% thiếc và 37% chì, có nhiệt độ nóng chảy 183 °C, được sử dụng phổ biến trong kỹ thuật hàn điện.
- Chì hàn nguyên chì: thành phần chứa 100% chì, có nhiệt độ nóng chảy từ 340 – 370 °C.
- Chì hàn với hợp kim: bao gồm 96,5% thiếc, 3% bạc và 0,5% đồng, có nhiệt độ nóng chảy là 217° C.
Trong các mối hàn thông thường, chì luôn chiếm một thành phần lớn bởi vì chì lâu bị đóng cứng sau khi mối hàn kết thúc, điều đó giúp cho thợ hàn có thể dễ dàng lau sạch các vệt hàn văng ra xung quanh mối hàn một cách đơn giản.
Chì hàn có độc không?
Như chúng ta đã biết, chỉ cần một lượng nhỏ chì nhiễm vào cơ thể cũng có thể gây hại cho sức khỏe con người. Vì vậy, tiến hành hàn và bị nhiễm chì nặng có thể tác động tới nhiều cơ quan và các hệ thống trong cơ thể. Chì gây cản trở sự phát triển của hệ thần kinh và đặc biệt độc hại với trẻ em, gây ra di chứng lâu dài và rối loạn hành vi. Triệu chứng của việc tiếp xúc với chì có thể là đau bụng, nhức đầu, thiếu máu, khó chịu và trong trường hợp nặng có thể gây co giật, hôn mê thậm chí là tử vong.
Chì có thể xâm nhập vào cơ thể con người qua nhiều nguồn, bao gồm nước, không khí và thực phẩm. Vì vậy, tiếp xúc lâu dài với chì hàn sẽ gây hại cho sức khỏe. Điều này cũng là lý do mà các loại chì hàn không chứa chì không được sử dụng trong các mối hàn ống nước nữa, chỉ chủ yếu dùng cho hàn điện. Hiện nay, đã có các hợp kim chì hàn thay thế bằng đồng hay antimon, có bổ sung thêm bạc và tỷ lệ của thiếc cũng được tăng lên. Nhờ đó, xuất hiện các khái niệm về chì hàn không chứa chì trong hợp chất của nó.
Chì hàn là một công cụ hữu ích trong nghề sửa chữa và kỹ thuật, tuy nhiên, sử dụng nó cần thận trọng để đảm bảo an toàn và bảo vệ sức khỏe của chúng ta. Rất hy vọng rằng các thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chì hàn và áp dụng nó một cách an toàn và hiệu quả trong công việc và cuộc sống hàng ngày.
