Trong chương trình Ngữ Văn 12, Bộ đề đọc hiểu Chân quê Nguyễn Bính đầy đủ đáp án chi tiết sẽ giúp các bạn học sinh có thêm tài liệu học tập văn nghị luận và ôn thi học kì. Hãy cùng tìm hiểu một số đề đọc hiểu này để hiểu rõ hơn về tác phẩm Chân quê của Nguyễn Bính.
Mục lục
Đề đọc hiểu Chân quê – Số 1
Đọc đoạn văn sau và trả lời những câu hỏi:
“Hôm qua em đi tỉnh về
Đợi em ở mãi con đê đầu làng
Khăn nhung quần lĩnh rộn ràng
Áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi!
Nào đâu cái yếm lụa sồi?
Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?
Nào đâu cái áo tứ thân?
Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?
Nói ra sợ mất lòng em
Van em em hãy giữ nguyên quê mùa
Như hôm em đi lễ chùa
Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh!” – Chân quê – Nguyễn Bính
Câu 1: Đoạn thơ được viết theo thể thơ nào?
Lời giải: Đoạn thơ được viết theo thể thơ lục bát.
Câu 2: Nêu phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn thơ thứ hai.
Lời giải: Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong khổ thơ thứ hai: miêu tả.
Câu 3: Chỉ ra biện pháp nghệ thuật tiêu biểu của đoạn thơ và nêu tác dụng.
Lời giải: Biện pháp nghệ thuật: sử dụng câu hỏi tu từ, câu cảm thán, điệp cấu trúc “nào đâu… cái”. Tác dụng: bộc lộ cảm xúc của người con trai trước sự thay đổi của người yêu mình.
Câu 4: Câu thơ: “Van em em hãy giữ nguyên quê mùa” có gì đặc sắc?
Lời giải: Câu thơ: “Van em em hãy giữ nguyên quê mùa”
Nét đặc sắc: “Van em”: thành khẩn, không còn là lời cảm thán mà là lời van xin người yêu hãy giữ nguyên những nét chân chất của quê hương mình.
Đề đọc hiểu Chân quê – Số 2
Đọc kĩ văn bản sau đây và trả lời câu hỏi nêu dưới:
“Hôm qua em đi tỉnh về
Đợi em ở mãi con đê đầu làng
Khăn nhung quần lĩnh rộn ràng
Áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi!
Nào đâu cái yếm lụa sồi?
Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?
Nào đâu cái áo tứ thân?
Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?
Nói ra sợ mất lòng em
Van em em hãy giữ nguyên quê mùa
Như hôm em đi lễ chùa
Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh!” – Chân quê – Nguyễn Bính
Câu 1: Hãy viết 1-3 câu giới thiệu về tác giả bài thơ?
Lời giải: Giới thiệu tác giả của bài thơ:
Nguyễn Bính (tên thật là Nguyễn Trọng Bính; 1918-1966) là một trong “ba đỉnh cao” của phong trào Thơ. Ông được coi là “nhà thơ quê mùa nhất” bởi những bài thơ mang sắc thái dân dã, mộc mạc, mang đậm hồn quê.
Câu 2: Chủ thể trữ tình trong bài thơ là ai?
Lời giải: Chủ thể trữ tình trong bài thơ: chàng trai
Câu 3: Chỉ ra biện pháp nghệ thuật được sử dụng ở khổ thứ hai và ý nghĩa các biện pháp nghệ thuật đó?
Lời giải: Các biện pháp tu từ:
- Khổ 2 của bài thơ sử dụng các biện pháp tu từ:
- Liệt kê: “cái yếm lụa sồi”, “cái dây lưng đũi”, “cái áo tứ thân”, “cái khăn mỏ quạ”, “cái quần nái đen” nhằm nhấn mạnh những trang phục của thôn quê, trong sự đối lập trước sự thay đổi của người yêu ở khổ 1; thể hiện sự nuối tiếc, muốn níu kéo những nét đẹp truyền thống, sự thân thuộc, giản dị của người yêu dù không thể thay đổi được.
- Câu hỏi tu từ cùng điệp ngữ. Khổ thơ có 4 câu là 4 câu hỏi tu từ qua cấu trúc câu hỏi “Nào đâu” lặp lại 2 lần khiến lời thơ bộc lộ rõ sự trách móc, nuối tiếc, xót xa, đau khổ của chàng trai trước sự thay đổi của người yêu.
Câu 4: Chỉ ra sự đổi mới trong cách sử dụng thanh điệu so với thể lục bát truyền thống ở các câu thơ sau đây và nêu ý nghĩa của sự đổi mới đó? “Như hôm em đi lễ chùa/ Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh”; “Hôm qua em đi tỉnh về/ Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều”
Bài viết liên quan:
Lời giải:
-
Thông thường, trong thơ lục bát truyền thống, mô hình khái quát của thanh điệu là:
1 2 3 4 5 6 7 8
Câu lục 1: + B + T + B
Câu lục 2: + T T + + B
Câu bát 1: + B + T + B + B
Câu bát 2: + T + B + T + B
Nghĩa là: -
Các từ 2, 4, 6, 8 phải luôn đúng luật bằng trắc
-
Các từ 2, 4 câu lục phải niêm với các từ 2, 4 câu bát.
-
Phân tích cụ thể sự đổi mới: có sự thay đổi trong luật bằng trắc
Như hôm em đi lễ chùa
B B B
Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh
B T B B
Hôm qua em đi tỉnh về
B B B
Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều
B T B B -
Ý nghĩa sự đổi mới: Việc sử dụng nhiều thanh bằng góp phần tạo nên giọng điệu trầm lắng, diễn tả tâm trạng xót xa nuối tiếc của chàng trai trước sự thay đổi bất ngờ đầy thành thi của cô gái
Câu 5: Qua bài thơ, nhân vật trữ tình muốn nhắn nhủ điều gì với em?
Lời giải: Qua bài thơ, nhân vật chàng trai muốn nhắn nhủ với “em” điều: Hãy giữ gìn những nét đẹp truyền thống, đừng chạy theo vẻ hào nhoáng bên ngoài, đừng khoác lên mình những thứ xa lạ, phù phiếm.
Đề đọc hiểu Chân quê – Số 3
Đọc đoạn văn sau và trả lời những câu hỏi:
“Hôm qua em đi tỉnh về
Đợi em ở mãi con đê đầu làng
Khăn nhung quần lĩnh rộn ràng
Áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi!
Nào đâu cái yếm lụa sồi?
Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?
Nào đâu cái áo tứ thân?
Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?
Nói ra sợ mất lòng em
Van em em hãy giữ nguyên quê mùa
Như hôm em đi lễ chùa
Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh!” – Chân quê – Nguyễn Bính
Câu 1: Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai? Nêu khái quát tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ?
Lời giải: Nhân vật trữ tình trong bài thơ là nhân vật “anh”- một chàng trai thôn quê.
Qua bài thơ, nhân vật trữ tình thể hiện tâm trạng bồn chồn, mong đợi người yêu; bất ngờ đến ngỡ ngàng trước sự thay đổi trong cách ăn mặc của cô gái; trách móc, xót xa, đau khổ tiếc nuối trước sự thay đổi ấy và thiết tha, mong muốn nhắc nhở khuyên nhủ người yêu hãy giữ lấy cái truyền thống tốt đẹp, cái gốc mộc mạc, đằm thắm của quê hương (trong cách ăn mặc) mà cha ông ta đã tạo nên.
Câu 2: Trong những câu thơ sau, nhà thơ sử dụng những biện pháp tu từ gì? Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó.
“Nào đâu cái yếm lụa sồi?
Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?
Nào đâu cái áo tứ thân?
Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?”
Lời giải: Nhà thơ sử dụng biện pháp liệt kê (trang phục của cô gái) và câu hỏi tu từ kết hợp với điệp ngữ “Nào đâu”.
Tác dụng: Nhấn mạnh sự thay đổi trong cách ăn mặc của cô gái làm mất đi cái gốc mộc mạc, đằm thắm của chốn thôn quê và tâm trạng xót xa trách móc, tiếc nuối trước sự thay đổi ấy.
Câu 3: Qua bài thơ em hiểu nghĩa của từ chân quê như thế nào?
Lời giải: “Chân quê” nghĩa là hồn quê đích thực, là tính cách, vẻ đẹp mộc mạc, đằm thắm của quê hương.
Câu 4: Từ bài thơ, em có suy nghĩ gì về việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc? (trả lời trong khoảng 10 dòng)
Lời giải: Để ý tới văn hóa dân tộc. Mỗi dân tộc đều có bản sắc văn hóa riêng. Đó là kết tinh những giá trị văn hóa gốc, căn bản của dân tộc đã được thử thách qua tháng năm. Tuy nhiên, việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc không có nghĩa là từ chối tiếp nhận tinh hoa văn hóa của các dân tộc khác. Muốn giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc phải có bản lĩnh văn hóa, một mặt phát huy những giá trị của văn hóa dân tộc, mặt khác tiếp thu có chọn lọc những giá trị của các nền văn hóa khác để làm giàu nền văn hóa của quê hương.
Đó là một số đề đọc hiểu Chân quê Nguyễn Bính mà chúng ta đã tìm hiểu. Hi vọng rằng thông qua những đề này, các bạn sẽ có thêm tài liệu ôn tập và hiểu rõ hơn về tác phẩm Chân quê của Nguyễn Bính.