Viêm hành tá tràng là một căn bệnh phổ biến trong hệ tiêu hóa, và rất quan trọng để phát hiện và điều trị kịp thời để tránh tác động xấu đến sức khỏe. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này và cách phòng tránh nó.
Mục lục
1. Viêm hành tá tràng là gì?
Hành tá tràng nằm ở vị trí đầu tiên của tá tràng, nơi nhận thức ăn từ dạ dày để đưa xuống ruột non. Viêm hành tá tràng xảy ra khi có các ổ loét ở đầu tá tràng. Những ổ loét này hình thành do sự ăn mòn của acid, gây tổn thương cho thành ruột.
2. Nguyên nhân gây viêm hành tá tràng
Nguyên nhân gây viêm hành tá tràng tương tự như viêm loét dạ dày. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là nhiễm khuẩn HP. Loại vi khuẩn này có khả năng sống trong môi trường acid của dạ dày. Vi khuẩn HP gây tổn thương niêm mạc và gây viêm loét.
Ngoài ra, viêm tá tràng còn có thể do uống rượu, hút thuốc lá, sử dụng thuốc chống viêm trong thời gian dài, căng thẳng kéo dài, chế độ ăn uống không khoa học, ảnh hưởng từ những bệnh lý khác hoặc di truyền.
3. Triệu chứng của bệnh viêm hành tá tràng
Trong giai đoạn đầu, viêm tá tràng không gây ra những triệu chứng rõ ràng, khó nhận biết. Điều này khiến cho việc chẩn đoán trở nên khó khăn. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, bạn có thể nhận biết qua những dấu hiệu sau:
3.1 Đau bụng ở vùng thượng vị
Cơn đau thường xuất hiện ở vùng thượng vị phía bên phải. Cơn đau sẽ tăng lên sau khi ăn các loại thức ăn khó tiêu hóa, kích thích vết loét. Mức độ đau có thể từ nhẹ đến nặng, tùy thuộc vào tình trạng bệnh.
3.2 Chướng bụng đầy hơi, khó tiêu, buồn nôn
Viêm tá tràng gây ảnh hưởng tới chức năng tiêu hóa, làm bạn cảm thấy ăn không tiêu, đầy bụng và chướng bụng. Bạn có thể cảm thấy buồn nôn và thường xuyên nôn ra thức ăn hoặc dịch vị. Hiện tượng này xảy ra do dạ dày tiết nhiều acid, gây trào ngược dịch dạ dày lên thực quản và kích thích gây nôn.
3.3 Chán ăn, ngủ không ngon giấc và mệt mỏi
Bạn có thể cảm thấy chán ăn, đắng miệng do lượng thức ăn trong dạ dày không được tiêu hóa hết. Các cơn đau bụng có thể xuất hiện cả ban ngày và ban đêm, khiến bạn mất ngủ và mệt mỏi.
3.4 Rối loạn chức năng tiêu hóa
Viêm hành tá tràng có thể gây ra tình trạng táo bón hoặc tiêu chảy xen kẽ, do chức năng tiêu hóa bị suy giảm. Tình trạng này cũng giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng, làm bạn trở nên gầy guộc và mệt mỏi.
3.5 Xuất huyết tiêu hóa
Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, các ổ loét nặng có thể dẫn đến xuất huyết tiêu hóa. Các triệu chứng như nôn ra máu, phân có màu đen hoặc có máu có thể gây mất máu, giảm áp lực máu và gây nguy hiểm.
4. Biến chứng của bệnh viêm hành tá tràng
Viêm hành tá tràng không chỉ gây ra khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe. Nếu không điều trị kịp thời, có thể gây ra biến chứng sau:
4.1 Xuất huyết tiêu hóa
Các ổ loét có thể gây ra hiện tượng chảy máu. Bạn có thể nôn và đi ngoài có máu. Trường hợp này, cần đến bệnh viện cấp cứu ngay lập tức.
4.2 Hẹp môn vị
Các ổ loét to và xơ chai có thể gây biến dạng và hẹp môn vị. Nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây rối loạn chuyển hóa nước và điện giải, và suy kiệt cơ thể do lưu thông dạ dày – ruột bị đình trệ.
4.3 Thủng tá tràng
Biến chứng này gây ra đau bụng dữ dội, nôn mửa, bụng cứng như đá. Bạn cần cấp cứu ngay lập tức để tránh nhiễm trùng và nguy hiểm đến tính mạng.
5. Phương pháp chẩn đoán viêm hành tá tràng
Trước khi chẩn đoán, bác sĩ sẽ thăm khám và tìm hiểu về triệu chứng và tiền sử bệnh. Để xác định chính xác viêm loét, cần thực hiện một số phương pháp như:
- Nội soi để xem vị trí, kích thước và hình dạng của ổ loét.
- Sinh thiết để tìm vi khuẩn hoặc các tế bào ung thư nếu có bất thường ở tá tràng.
Từ đó, bác sĩ sẽ chẩn đoán được giai đoạn bệnh và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
6. Cách điều trị viêm hành tá tràng
Điều trị viêm hành tá tràng ưu tiên dựa vào nguyên nhân gây bệnh để kê đơn thuốc phù hợp. Bạn cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị để đạt hiệu quả tốt nhất. Ngay cả khi cảm thấy triệu chứng giảm đi, bạn cũng không nên tự ý dừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng thuốc.
-
Nếu viêm hành tá tràng do vi khuẩn H.pylori gây ra, cần sử dụng phác đồ tiêu diệt vi khuẩn bằng thuốc giảm acid dạ dày và kháng sinh.
-
Nếu nguyên nhân là thuốc chống viêm hay giảm đau, cần ngừng sử dụng thuốc ngay. Các bác sĩ sẽ tư vấn đổi sang loại thuốc ít gây tác dụng phụ hơn.
-
Uống các loại thuốc kháng acid.
Lưu ý: Các thông tin điều trị chỉ mang tính chất tham khảo. Việc điều trị nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
7. Biện pháp phòng tránh viêm hành tá tràng
Dù đã chữa khỏi viêm hành tá tràng hay không, bạn cần thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ tái nhiễm và phòng tránh bệnh. Đây cũng là những biện pháp phòng tránh phổ biến cho những người khỏe mạnh.
-
Giảm liều lượng thuốc chống viêm không steroid hoặc chuyển sang loại thuốc khác. Nếu vẫn sử dụng thuốc chống viêm không steroid, hãy uống thêm thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày tá tràng.
-
Tránh thuốc lá, vì chúng có thể làm chậm quá trình lành vết thương và tăng nguy cơ ung thư hệ tiêu hóa.
-
Luôn rửa tay sạch sẽ sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn.
-
Hạn chế ăn thức ăn cay nóng và có nhiều dầu mỡ.
-
Bổ sung rau xanh, trái cây tươi, thịt và cá vào chế độ ăn hàng ngày.
-
Rửa sạch và nấu chín thức ăn.
-
Tập luyện thể dục thể thao nhẹ nhàng để nâng cao sức khỏe.
Viêm hành tá tràng không còn đáng lo ngại nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, mỗi người cũng nên tự bảo vệ bản thân bằng cách thực hiện các biện pháp phòng tránh bệnh hiệu quả.