Gà là những sinh vật đặc biệt, có hành vi xã hội và quy trình sinh sản phức tạp. Để hiểu cách xác định gà mái đã sẵn sàng giao phối hay đang ấp trứng, chúng ta cần nhìn vào quá trình giao phối và cách chúng tạo ra trứng.
Mục lục
Quá trình giao phối của gà: nụ hôn lỗ ruột
Gà giao phối thông qua một quá trình được gọi là nụ hôn lỗ ruột. Lỗ ruột là mở ra ở cuối của hệ tiêu hóa và sinh dục của cả gà đực và gà mái. Khi một con gà trống muốn giao phối với một con gà mái, nó sẽ thể hiện những hành vi tán tỉnh như đưa thức ăn, nhảy múa (hạ một cánh và xoay quanh con gà mái), và gáy. Nếu con gà mái quan tâm và đồng ý, nó sẽ ngồi xổm xuống và giương nhẹ cánh, cho phép con gà trống leo lên lưng. Con gà trống sẽ nắm mỏ hoặc lông cổ của con gà mái bằng miệng để cân bằng bản thân. Tiếp theo, nó sẽ chạm lỗ ruột của nó vào lỗ ruột của con gà mái, truyền tinh trùng vào ống sinh dục của nó. Đây được gọi là nụ hôn lỗ ruột.
Tinh dịch có thể tồn tại trong ống sinh dục của con gà mái trong khoảng ba tuần, thụ tinh nhiều quả trứng khi chúng hình thành. Một con gà mái không cần phải giao phối mỗi lần nó đẻ trứng; nó có thể sản xuất trứng thụ tinh trong vài ngày sau một lần giao phối. Tuy nhiên, nếu có nhiều con gà trống trong đàn, chúng có thể cạnh tranh để có cơ hội giao phối và cố gắng giao phối với cùng một con gà mái nhiều lần.
Khả năng đẻ trứng và các yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất trứng của gà mái
Sự sản xuất trứng của một con gà mái phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm giống gà, tuổi tác, dinh dưỡng, sức khỏe và thời gian ánh sáng. Hầu hết các con gà mái bắt đầu đẻ trứng từ khoảng 20 tuần tuổi và đạt đỉnh sản xuất vào khoảng 32 tuần tuổi. Sau đó, khả năng đẻ trứng của chúng sẽ dần giảm theo thời gian. Gà mái cần một nguồn sáng tự nhiên kéo dài khoảng 14 giờ mỗi ngày để kích thích hoạt động hormone sinh dục và tiếp tục sản xuất trứng. Ánh sáng nhân tạo có thể được sử dụng để kéo dài thời lượng ngày và duy trì sự sản xuất trứng trong các tháng mùa đông (ở khu vực Bắc nước).
Sản xuất trứng của gà: từ rụng trứng đến đẻ trứng
Chu kỳ trứng của một con gà mái kéo dài khoảng 26 giờ, có nghĩa là nó sẽ đẻ trứng muộn hơn khoảng một giờ mỗi ngày cho đến khi nó bỏ qua một ngày hoặc nhiều hơn. Chu kỳ trứng bao gồm nhiều giai đoạn: rụng trứng (buông lòng đỏ từ buồng trứng), thụ tinh (nếu có tinh dịch), hình thành lòng trắng (thêm lòng trắng), hoạt động của tuyến vỏ (thêm vỏ trứng và sắc tố vỏ), và cuối cùng là đẻ trứng.
Một con gà mái chỉ có thể đẻ một quả trứng mỗi ngày vì nó chỉ có một buồng trứng (buồng trái) và một ống dẫn trứng hoạt động. Tuy nhiên, đôi khi một con gà mái có thể sản xuất hai lòng đỏ cùng một lúc hoặc liên tiếp, dẫn đến một quả trứng có hai lòng đỏ hoặc hai quả trứng trong một ngày. Điều này thường xảy ra với các con gà mái trẻ khi hệ thống sinh dục của chúng chưa hoàn thiện.
Một con gà mái không mang thai và sinh ra gà con trực tiếp; nó chỉ phát triển những quả trứng có thể được thụ tinh hoặc không. Một quả trứng thụ tinh chỉ có thể nảy nở thành gà con nếu nó được ấp ở nhiệt độ và độ ẩm phù hợp trong vòng 21 ngày. Một con gà mái có thể quyết định ấp trứng của chính mình hoặc một số trứng từ các con gà mái khác nếu nó bắt đầu có cảm giác ấm áp. Ấm áp là một thay đổi nội tiết và hành vi khiến một con gà mái muốn ấp trứng và nuôi gà con.
Một con gà mái đang ấp trứng sẽ ngừng đẻ và dành phần lớn thời gian nằm trên tổ. Nó sẽ nhổ lông ở vùng ức và bụng để lộ da và cung cấp nhiệt cho trứng. Nó cũng sẽ bảo vệ tổ của mình và có thể cắn hoặc kêu khi có ai đó cố gắng xâm phạm. Nó chỉ rời tổ một hoặc hai lần mỗi ngày để ăn, uống và vệ sinh.
Nhận biết dấu hiệu của sự chấp nhận và đẻ trứng của gà mái
Để nhận biết một con gà mái đã sẵn sàng giao phối, hãy tìm những dấu hiệu của sự chấp nhận như ngồi xổm, giương cánh hoặc phát ra âm thanh mời gọi khi con gà trống tiếp cận. Để nhận biết một con gà mái đang muốn đẻ, hãy xem xét những dấu hiệu của sự làm tổ như ngồi trên trứng trong thời gian dài, nhổ lông hoặc cắn khi con gà trống tiếp cận.
Tài liệu tham khảo:
- Know Your Chickens. (n.d.). Cách giao phối gà: Mẹo chăm sóc gà mái và gà trống. Truy cập ngày 25/03/2023, từ https://www.knowyourchickens.com/how-do-chickens-mate/
- The Happy Chicken Coop. (n.d.). Cách giao phối gà: Tất cả những gì bạn cần biết. Truy cập ngày 25/03/2023, từ https://www.thehappychickencoop.com/how-do-chickens-mate/
- The Old Farmer’s Almanac. (n.d.). Hành vi của gà: Tắm bụi, giao phối, làm đẹp và nhiều hơn nữa. Truy cập ngày 25/03/2023, từ https://www.almanac.com/chicken-behaviors-dust-bathing-mating-preening-and-more
- Animal Dome. (n.d.). Tại sao gà mái chạy trốn trước khi giao phối? Lý do thực sự tại sao gà mái chạy! Truy cập ngày 25/03/2023, từ https://animaldome.com/hens-run-mating/
- Cooped Up Life. (n.d.). Cách gà trống giao phối với gà mái? | Giải thích khoa học | Video. Truy cập ngày 25/03/2023, từ https://coopeduplife.com/how-do-roosters-mate-with-hens/
- The Poultry Site. (n.d.). Giao phối và sinh sản tự nhiên. Truy cập ngày 25/03/2023, từ https://www.thepoultrysite.com/articles/natural-mating-and-breeding
