Con dĩn - Tìm hiểu và cách đuổi hiệu quả nhất

Con dĩn, còn được gọi là con dãn, thường bị nhầm lẫn với muỗi. Chúng không chỉ gây đau đớn, sưng to và ngứa, mà còn có nguy cơ truyền bệnh cao. Vậy con dĩn là gì? Làm thế nào để phân biệt và đuổi con dĩn hiệu quả nhất? Hãy cùng tìm hiểu thông tin dưới đây.

Mục lục

1. Tìm hiểu về con dĩn
2. Cách diệt dĩn trong nhà nhanh chóng
3. Cách phòng ngừa con dĩn cắn trong nhà
- 3.1. 1. Mặc quần dài, áo dài tay
- 3.2. 2. Mắc màn trước khi ngủ
4. Bài viết liên quan:
5. Những câu hỏi thường gặp về con dĩn

Tìm hiểu về con dĩn

Con dĩn là con gì?

Con dĩn, hoặc gọi theo tên khoa học Ceratopogonidae, là một loại côn trùng có hình dáng giống muỗi nhưng nhỏ hơn. Con dĩn chỉ dài từ 1 đến 3mm và có 3 phần cơ bản.

Con dĩn còn có tên gọi khác như con dãn, bọ mát, bọ mắt, muỗi mắt,… Vì chúng kích thước rất nhỏ, nên khó nhận biết cho đến khi bị đốt và sưng tấy. Trong số các chi con dĩn, chi Culicoides là phổ biến nhất ở Việt Nam.

Loài côn trùng này xuất hiện nhiều vào mùa hè và sau những trận mưa. Chúng thích ánh sáng, nên thường bám vào các hệ thống chiếu sáng trong nhà.

Tác hại của con dĩn và muỗi mắt

Hút máu người và động vật, gây sưng, ngứa và khó chịu trên da. Khi thời tiết nóng, chúng càng hút máu mạnh hơn.
Có nguy cơ truyền bệnh cho con người qua cách hút máu.
Sống ở nơi ẩm ướt và không sạch sẽ, nên tiếp xúc với con dĩn dễ gây nhiễm bệnh.

Phân biệt con dĩn và con muỗi

Đặc điểm	Con dĩn	Con muỗi
Tên khoa học	Ceratopogonidae	Culicidae
Kích thước	Nhỏ li ti, 1 – 3 mm	Lớn hơn dĩn nhiều lần, trung bình 1 – 2 cm
Khu vực hoạt động	Cây cối rậm rạp, nơi ẩm thấp, tối tăm như lá cây, hốc cây mục, rác thải…	Nơi ẩm thấp, tối tăm
Vòng đời	1 – 2 ngày	1 – 2 ngày
Tập tính	Hoạt động mạnh khi có cơn giông bão, bay theo bầy lớn. Hay đốt người và gia súc	Hay đốt người và gia súc
Vết đốt, cắn	Sưng to, nổi mẩn, ngứa kèm dị ứng	Sưng không lớn như dĩn đốt, ngứa, nổi mẩn
Tính nguy hiểm	Có thể truyền bệnh giun chỉ, viêm não…	Có thể truyền bệnh sốt xuất huyết, sốt rét, viêm não…

Cách diệt dĩn trong nhà nhanh chóng

1. Bẫy dĩn bằng nến

Phương pháp này rất hiệu quả và đã được chứng minh. Bạn chuẩn bị đường, bát nước và 1 bát/đĩa lớn, sau đó làm như sau:

Đặt nến vào giữa bát nước và cho đường và các loại đồ ngọt xung quanh.
Tắt hết đèn trong nhà và đốt nến. Con dĩn sẽ được thu hút bởi mùi hương ngọt của đường và sau đó chết hoặc rơi xuống nước.

2. Sử dụng đèn bắt côn trùng

Bóng đèn huỳnh quang hoặc đèn dây tóc với ánh sáng vàng cam sẽ thu hút côn trùng, đặc biệt là con dãn. Bạn có thể lắp thêm lưới điện bên dưới đèn, khi con dĩn bay vào, chúng sẽ rơi xuống lưới điện và chết ngay lập tức.

3. Chế chai nhựa làm bẫy diệt dĩn

Cắt 1/4 phía trên của chai nhựa và bôi dầu ăn hoặc đồ ngọt vào thành trong của chai.
Đặt ngược phần cổ chai và cố định bằng băng dính. Đây sẽ trở thành một cái bẫy đơn giản để bắt dĩn.

4. Dùng thuốc xịt để diệt dĩn, bọ mát

Hiện nay có nhiều loại thuốc diệt muỗi và côn trùng được bày bán. Một số loại thuốc được công ty diệt côn trùng Hạnh Long đề xuất như:

Thuốc xịt dĩn Jumbo Vape Fik: có hương chanh, không gây mùi khó chịu; không ảnh hưởng đến các thiết bị điện. Có thể xịt thuốc vào những nơi ẩm thấp để hạn chế sự sinh sôi, phát triển của dĩn.
Thuốc xịt dĩn Raid: sản phẩm có mùi chanh nhẹ, không gây đau đầu khi hít phải. Chất chính trong thuốc là D-allethrin, tetramethrin, D-phenothrin, khí hóa lỏng, kerosene,…
Thuốc xịt dĩn Mosfly Fik: thành phần chính là D-Phenothrin, Permethrin và các chất phụ gia khác. Tuy nhiên, cần lưu ý không để thuốc dính vào da, miệng hoặc mắt.

Cách phòng ngừa con dĩn cắn trong nhà

1. Mặc quần dài, áo dài tay

Vòi đốt của con dĩn ngắn, nên mặc những loại quần áo rộng, dài tay để che phần da lộ ra và tránh bị dĩn cắn.

2. Mắc màn trước khi ngủ

Trước khi đi ngủ vào buổi tối, mắc màn và kiểm tra xem màn có bị thủng không để tránh dĩn xâm nhập vào trong nhà.

Bài viết liên quan:

3. Vệ sinh cơ thể sạch sẽ

Vệ sinh thường xuyên và dọn dẹp nhà cửa là cách phòng tránh con dĩn.

4. Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa

Vệ sinh môi trường sống, loại bỏ ao tù nước đọng, bụi rậm để con dĩn không có cơ hội sinh sôi và phát triển.

5. Trồng cây hoặc dùng tinh dầu thơm

Trồng cây có tinh dầu như sả, bạc hà, hương thảo để xua đuổi côn trùng. Tinh dầu cũng rất hiệu quả trong việc chống lại con dĩn. Bạn có thể đốt tinh dầu trong nhà, xịt lên quần áo hay bôi ngoài ra để đuổi con dĩn và côn trùng khác.

Những câu hỏi thường gặp về con dĩn

Con dĩn sinh ra từ đâu? Con dĩn thường đẻ trứng ở nơi mùn đất, lá cây mục, vũng bùn, nước đọng, hốc cây hay nơi nhiều rác thải. Ấu trùng dĩn sẽ nhanh chóng phát triển thành con và đi hút máu.
Muỗi mắt là con gì? Muỗi mắt là một cách gọi khác của con dĩn. Chúng có kích thước nhỏ, giống con muỗi. Bên cạnh đó, con dĩn cũng có tên gọi khác như con dãn, con bọ mát…
Tại sao nhà lại có nhiều dĩn? Nhà có nhiều dĩn có thể do nhiều nguyên nhân như thiếu vệ sinh, ẩm ướt, tối tăm hoặc gần nơi có nhiều cây cối rậm rạp, nguồn rác thải…
Vết con dĩn đốt thường như thế nào? Vết đốt của con dĩn thường sưng to hơn so với muỗi, ngứa và có thể gây dị ứng. Thường để lại vết thâm đỏ trên da. Mặc dù vết đốt dĩn và muỗi không gây nhiều hại cho da, nhưng chúng có thể mang các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Người hay bị dĩn đốt là ai? Người hay bị dĩn đốt có thể do cơ thể có mùi thơm đặc trưng hoặc không vệ sinh cơ thể thường xuyên, mồ hôi nhiều, sống bẩn hoặc có mùi cơ thể khó chịu. Tuy nhiên, yếu tố như nhóm máu, mùi cơ thể chỉ đóng vai trò nhỏ.
Con dĩn sợ mùi gì? Con dĩn không thích các loại cây có mùi thơm như hương thảo, sả và húng quế. Để đuổi dĩn ra khỏi nhà, bạn có thể sử dụng tinh dầu thơm cho phòng ở. Hãy giữ quần áo và chăn màn thơm tho, nhà cửa sạch sẽ và thường xuyên lau chùi bằng nước lau sàn để dĩn tránh xa. Nên hạn chế sử dụng thuốc xịt côn trùng.
Con dĩn có nguy hiểm không? Dĩn có thể gây khó chịu bằng cách cắn, và cũng có thể truyền một số bệnh truyền nhiễm như viêm não, giun chỉ, sốt xuất huyết… Đặc điểm đáng lo ngại là có thể chúng gây nhiễm bệnh mà không gây tổn thương lớn cho da.