Hầu hết chúng ta đã quen thuộc với các thiết bị lưu trữ thông tin như USB hoặc đám mây. Tuy nhiên, trước đây, người ta có cách lưu trữ thông tin khác chỉ bằng cách ghi và đọc thông qua các dấu hiệu. Bài viết này sẽ giới thiệu về một trong những phương pháp lưu trữ thông tin tiên tiến nhất – đĩa CD.
Mục lục
Đĩa CD – Một phát minh quan trọng
Đĩa CD, tạm dịch là đĩa compac, là một thiết bị lưu trữ thông tin sử dụng công nghệ quang học. Đây là một phát minh quan trọng đã phổ biến từ những năm 80 của thế kỷ XX. Ban đầu, người ta sử dụng đĩa CD để ghi các bài hát, phim hay từ điển… Khi sử dụng để lưu trữ dữ liệu cho máy tính, ta gọi đó là CD-ROM.
Các loại đĩa CD
Lúc đầu, đĩa CD chỉ có dạng ghi sẵn. Sau đó, có thêm đĩa CD-R có thể ghi một lần và CD-RW có thể ghi và xoá nhiều lần. Vào những năm 90, đĩa DVD đã ra đời, với dung lượng lớn gấp nhiều lần so với đĩa CD. Hiện nay, cả hai loại đỉnh cao của đĩa DVD là HDTV và Blue-Ray đang cạnh tranh với nhau. Tuy nhiên, đĩa CD vẫn là loại đĩa thông dụng nhất và cơ sở để hiểu về các loại đĩa CD cải tiến sau này.
Cách hoạt động của đĩa CD
Đĩa CD được làm từ nhựa trong suốt, ép thành các đĩa tròn, phẳng với đường kính 120mm, dày 1,2mm. Ở giữa đĩa có lỗ tròn để lắp vào ổ quay. Trên bề mặt đĩa, có hàng triệu vết lồi ngắn, dài không đều nhau nằm dọc theo các đường tròn xoáy gọi là rãnh ghi. Mỗi vết lồi nhỏ có kích thước 0,5 μm. Khi chùm tia laser chiếu lên đĩa, ánh sáng phản xạ và được chuyển thành dòng quang điện. Thông qua bộ xử lý, chuỗi các bit 1 và 0 được đọc từ các vết này để tạo thành thông tin đã được ghi trên đĩa (bài hát, hình ảnh, tài liệu…).
Bảo quản đĩa CD
Đối với việc bảo quản đĩa CD, mặt không có nhãn hiệu của đĩa rất quan trọng. Tránh để bụi bẩn bám vào mặt đĩa và làm xước nó. Có thể lau nhẹ mặt đĩa bằng vải mềm và nên lau theo hướng từ trong ra ngoài theo bán kính của đĩa, tránh làm theo vòng tròn. Mặt có nhãn hiệu không được dùng để đọc nhưng nên tránh làm hỏng lớp bảo vệ của nó, vì nếu lớp bảo vệ bị hỏng, thông tin ghi trên đĩa có thể bị mất. Đồng thời, không làm cong đĩa CD, vì việc này có thể làm hỏng màng nhôm và các vết ghi trên màng nhôm.
Đĩa CD có dung lượng khoảng 780MB, đủ để lưu trữ một cuốn sách dày đặc hay một số bài hát và phim. Giới hạn dung lượng của đĩa CD không phải là do không thể tạo ra các vết nhỏ hơn, mà do đầu đọc laser chỉ tạo ra được điểm sáng có kích thước 2mm. Vì vậy, đã có nhiều loại đĩa tiến bộ hơn nhưng đĩa CD vẫn là nguồn gốc cho sự phát triển đó.
Mong rằng qua bài viết này, bạn đã hiểu thêm về cách hoạt động và cách bảo quản đĩa CD. Hãy giữ cho các đĩa của bạn luôn trong tình trạng tốt nhất để tiếp tục tận hưởng những thông tin quan trọng và giải trí từ chúng.
