Bài thơ “Bài ca ngắn đi trên bãi cát” của Cao Bá Quát là một tác phẩm mang tính biểu tượng cao, thể hiện tinh thần cô độc và tuyệt vọng của con người trên con đường cuộc sống. Bằng cách sử dụng hình ảnh bãi cát và con đường, tác giả đã hình dung tình cảnh khó khăn và vô vị trong cuộc sống.
Mục lục
Hướng dẫn lập dàn ý phân tích Bài ca ngắn đi trên bãi cát
1. Phân tích đề
- Yêu cầu đề bài: phân tích nội dung, nghệ thuật của bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát.
- Phạm vi tư liệu, dẫn chứng: từ ngữ, chi tiết, hình ảnh, tiêu biểu trong bài thơ.
- Phương pháp lập luận chính: phân tích.
2. Xác lập luận điểm, luận cứ
- Luận điểm 1: Hình ảnh người đi đường trên bãi cát – cuộc đời.
- Luận điểm 2: Thực tế cuộc đời đầy cay đắng, vô vị.
- Luận điểm 3: Sự bế tắc và nỗi tuyệt vọng của người đi đường.
3. Sơ đồ tư duy
4. Chi tiết dàn ý phân tích Bài ca ngắn đi trên bãi cát
a) Mở bài
- Tác giả Cao Bá Quát: Một tác giả trung đại có tâm hồn hào hùng, sáng tạo, nhìn nhận hiện thực một cách sắc bén.
- Giới thiệu “Bài ca ngắn đi trên bãi cát”: được sáng tác trên đường tác giả đi thi. Thể hiện tâm tư của một người trên con đường danh lợi.
b) Thân bài
- Luận điểm 1: Hình ảnh người đi đường trên bãi cát – cuộc đời (4 câu đầu)
- Hình ảnh bãi cát dài mênh mông, nối tiếp nhau tượng trưng cho môi trường xã hội, con đường đời đầy khó khăn, gian khổ, nhọc nhằn.
- Hình ảnh người đi đường khó khăn, bất lợi.
- Tâm trạng đau khổ, mệt mỏi của người đi đường.
- Luận điểm 2: Thực tế cuộc đời đầy cay đắng, vô vị (8 câu tiếp)
- Sử dụng điển tích, tác giả giận mình vì không có khả năng như Hạ Hầu Ấn có thể nhắm mắt mà vẫn bước đều khi leo suối, lội nước.
- Sự chán ghét, khinh bỉ của tác giả đối với danh lợi.
- Ông nhận ra sự cám dỗ của danh lợi đối với con người.
- Ông nhận ra tính chất vô nghĩa của lối khoa cử đương thời nhưng vẫn đang bước trên con đường ấy.
- Tâm trạng băn khoăn, bế tắc, tuyệt vọng.
- Luận điểm 3: Sự bế tắc và nỗi tuyệt vọng của người đi đường
- Thiên nhiên đẹp nhưng đầy khó khăn hiểm trở.
- Tiếng kêu bi phẫn, bế tắc, tuyệt vọng.
- Đặc sắc nghệ thuật
- Sử dụng thơ cổ thể.
- Hình ảnh có tính biểu tượng.
- Thủ pháp đối lập, sáng tạo trong dùng điển tích.
- Cách xưng hô linh hoạt, câu hỏi cảm thán mang âm hưởng bi tráng.
c) Kết bài
- Khẳng định lại những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật.
- Cảm nhận về bài thơ: “Bài ca ngắn đi trên bãi cát” là khúc bi ca mang đậm tính nhân văn của một con người cô đơn, tuyệt vọng trên đường đời thể hiện qua hình ảnh bãi cát dài, con đường cùng và hình ảnh người đi cùng.