Bài viết này là tác phẩm của một vị vua xuất gia viết, đó là vua Trần Nhân Tông. Sau khi xuất gia, vua mang hiệu là Trúc Lâm Đại Sĩ. Bài Cư Trần Lạc Đạo là trái tim của Trúc Lâm Đại Sĩ, và đây cũng là sáng tác tiếng Nôm đầu tiên tại Việt Nam. Bài viết mang trong mình thông điệp về phương pháp tu tập và tâm hồn của Trúc Lâm Đại Sĩ. Đọc bài này, tôi đã cảm nhận được tình yêu thương và sự sáng suốt của một vị tổ sư.
Mục lục
HỘI THỨ NHẤT
“Mình ngồi thành thị, nhưng tâm hồn như ở sơn lâm. Muôn nghiệp trong cuộc sống trôi qua một cách bình yên; nửa ngày đời tự tại trong tâm trí.”
Khi chìm đắm trong vẻ đẹp của thiên nhiên, người ta có thể tìm thấy nhiều niềm vui; như biết đào rừng, hay thả hồng từ sông liễu. Nhưng chỉ có những người có trái tim thuần khiết mới thấu hiểu được hạnh phúc nằm trong việc trau dồi tâm thức.
HỘI THỨ HAI
“Biết rồi! Miễn tâm hồn sáng, không cần gì khác nữa. Giữ tâm hồn trong sáng, để tinh thần luôn trong trạng thái tự tại. Loại bỏ tham ái, không còn hoài niệm về những vật quý giá; xa rời cuộc sống vội vã, để dừng lại và lắng nghe tiếng chim oanh hót vang.”
Tu tập là một công việc tốn kém, nhưng nếu biết thực hiện nó đúng cách, ta sẽ tìm được hạnh phúc. Hãy giữ tâm hồn trong sạch, không nghi ngờ về Tây Phương; và để ánh sáng của Đức Phật soi sáng, để tìm về Cực Lạc.
HỘI THỨ BA
“Nếu mà có kiếp sau, tôi sẽ không còn tội lỗi, chỉ chừng cần học lại một chút. Giữ tâm hồn trong sáng, để tránh bị lạc đường; rửa sạch tất cả những gì không thuộc về bản thân, như chất lưu của Mã Tổ; loại bỏ cảm xúc tham sân, để tâm lý không bị lệch pha.”
Để tìm đường trở về đúng lối, ta cần chỉn sửa những điều sai trái trong tư duy; hỏi về chính mình để tìm hiểu ý nghĩa sâu xa của cuộc sống và kinh thiền.
HỘI THỨ TƯ
“Tin xem! Miễn còn tâm hồn bất an, không cần phạp khác giúp đỡ. Thời gian sẽ chứng minh cho chúng ta.”
Chấm dứt tam độc sẽ giải pháp cho tam thân; loại bỏ những xao lạc trong tâm trí, để trở nên thanh thản. Tìm kiếm con đường cứng cỏi, từ chính sự tự tại trong cuộc sống hàng ngày; nắm bắt triết lý cuộc sống, để tránh bị hoảng loạn và lạc đường.
HỘI THỨ NĂM
“Vậy mới thú vị: Bụt luôn ở bên cạnh chúng ta, không cần đi xa để tìm kiếm. Hãy cảm nhận Bụt trong lòng mình.”
Học thiền là một hành trình tìm kiếm tâm hồn, khi đạt đến tâm hồn thuần khiết, ta sẽ nhận thấy một sự hiện diện đặc biệt; không còn cảm giác cô đơn và hoài nghi về Thiền.
HỘI THỨ SÁU
“Thực tế! Hãy để tâm hồn tự nhiên hòa quyện vào đạo. Dừng lại những suy nghĩ phức tạp mới có thể yên lặng tâm hồn; chỉ cần tâm hồn đơn giản thì mới có thể thông hiểu đạo.”
Hãy thả lỏng ý thức và không tìm kiếm quá sự hoàn hảo; nén chặt những mong muốn và không để chúng chi phối. Hãy sống với chính mình, không phụ thuộc vào người khác; và hãy tìm cách rèn luyện tâm trí để trở nên an lạc.
HỘI THỨ BẢY
“Vậy mới thú vị: Pháp năng của Bụt luôn thay đổi; rèn mới để tâm hồn mạnh mẽ.”
Tinh thần của chúng ta cần thay đổi theo thời gian; không cần giữ nguyên những gì đã học. Ta phải sẵn lòng tiếp thu kiến thức mới và sáng tạo trong cuộc sống; cùng với tâm hồn sáng suốt, ta có thể vượt qua mọi trở ngại.
HỘI THỨ TÁM
“Chúng ta nên chỉn sá để rèn luyện tâm hồn, không nên chấp nhận việc học trọn vẹn. Hãy cân nhắc kỹ trước khi nhận lấy kiến thức.”
Chấp nhận công việc và vai trò của mình, để không bị lạc lối. Hãy trân trọng công việc và trách nhiệm của mình, để trở thành người có giá trị. Hãy rèn luyện tâm hồn và không nên chỉn chừng mọi thứ; chỉ có duyên mới biết được.
HỘI THỨ CHÍN
“Phương pháp tu tập có nhiều cách khác nhau, nhưng tất cả đều dẫn đến mục tiêu cuối cùng. Hãy tìm hiểu và thực hành cơ quan tổ giáo, không nên ngại khó.”
Có nhiều cách để tiếp cận tu tập, nhưng cơ quan tổ giáo là con đường đúng. Hãy rèn luyện tâm hồn để giành được niềm tin, kiến thức và sự tự do. Hãy tìm hiểu triết lý và mở rộng tầm nhìn của mình.
HỘI THỨ MƯỜI
“Chúng ta có thể học từ những điều không tưởng. Hãy cẩn thận và suy nghĩ trước khi hành động.”
Con đường tu tập không dễ dàng, nhưng nếu nhìn vào mục tiêu cuối cùng, ta sẽ biết mình đã đi đúng hướng. Hãy giữ tâm hồn trong sạch và rèn luyện sự tự nhiên trong bản thân. Bạn sẽ tìm thấy niềm vui từ những điều nhỏ bé và tìm hiểu sự tôn trọng và lòng biết ơn.
Kết thúc bài viết này, tôi hi vọng bạn đã cảm nhận được sự tình yêu thương và sự sáng suốt mà Trúc Lâm Đại Sĩ đã truyền đạt. Hãy thử áp dụng những lời khuyên trong cuộc sống hàng ngày và tìm kiếm hạnh phúc từ sự rèn luyện bên trong tâm hồn.
