Đất phèn, một loại đất ít màu mỡ và có độ mặn cao, thường khiến cho cây không phát triển và lá cây úa vàng. Tuy nhiên, để cây có thể sinh sống và phát triển tốt trên đất phèn, chúng ta cần chọn loại cây phù hợp và áp dụng biện pháp cải thiện đất. Vậy cây chịu phèn tốt là cây nào? Hãy cùng nghe chuyên gia chia sẻ nhé!
Mục lục
Đất phèn là gì? Nguyên nhân hình thành đất phèn
Tìm hiểu về đất phèn
Đất phèn là loại đất có độ pH rất thấp, khó trồng cây
Đất phèn, hay còn gọi là đất nhiễm phèn, là loại đất xuất hiện ở những vùng địa hình đầm lầy, rừng ngập mặn, cửa sông có địa hình trũng và khó thoát nước. Trong đất phèn chứa nhiều gốc sunfat (SO42-) và có độ pH thấp chỉ khoảng 2-3. Đồng thời, đất phèn còn chứa nhiều chất độc hại như AL3+ và FE2+. Những yếu tố này khiến cho khả năng trao đổi chất trong đất bị phá vỡ, gây ô nhiễm và làm cho cây trồng trên đất phèn khó có thể phát triển và sinh trưởng bình thường, thậm chí cây còn bị vàng úa và vi sinh vật bị tiêu diệt hoàn toàn.
Nguyên nhân hình thành đất phèn
Đất phèn được hình thành do quá trình oxy hóa phèn (FeS) tạo ra axit H2SO4 có chứa nhiều chất độc hại. Ngoài ra, nước phèn từ nơi khác có thể làm nhiễm phèn đất. Biện pháp tưới tiêu không hợp lý cũng có thể gây tình trạng nhiễm phèn cao. Để nhận biết đất phèn, chúng ta có thể nhìn qua những dấu hiệu sau:
- Thành phần cơ giới nặng, bề mặt đất khô cứng và có nhiều vết nứt nẻ.
- Độ pH chỉ khoảng 2,3, làm cho đất chua, nghèo mùn và nghèo đạm.
- Cây trồng và vi sinh vật trên đất phèn sẽ bị úa lá, còi cọc và phát triển kém.
- Trên đất phèn sẽ xuất hiện từng vệt màu vàng trấu, đó chính là màu vàng của FeS, có thể dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường.
Cây trồng phù hợp với đất phèn chua
Hiện nay, diện tích đất phèn ở Việt Nam chiếm khoảng 1,8 triệu ha, chiếm 5,5% tổng diện tích đất cả nước, đặc biệt tập trung nhiều ở Đồng bằng sông Cửu Long. Vậy cây trồng thích hợp nhất trên đất phèn là cây gì, cây nào chịu phèn tốt nhất? Hãy cùng tìm hiểu.
Nhóm cây mẫn cảm đối với mặn (nồng độ mặn dưới 1%):
- Sầu riêng: cây trồng này có thể cho trái ăn quả với tỷ lệ cao và khá chịu phèn.
- Bòn bon, chôm chôm và măng cụt cũng là những loại cây mẫn cảm mặn, có thể sinh trưởng và phát triển tốt trên đất phèn.
Sầu riêng là loại cây chịu đất phèn nhẹ mang lại giá trị kinh tế cao
Đất phèn trồng cây chôm chôm cũng là một sự lựa chọn bà con nên cân nhắc
Cây măng cụt trồng trên đất phèn nhẹ mang lại năng suất khá cao
Nhóm cây chịu mặn ở mức trung bình (nồng độ mặn 2-3%):
- Mít, bưởi, chanh và quýt là những loại cây ăn trái chịu đựng được mức độ mặn trung bình.
Mít có khả năng chịu đất phèn trung bình
Bưởi là loại cây thích ứng với chất lượng đất phèn trung bình rất tốt
Nhóm cây chống chịu mặn ở mức cao (nồng độ mặn 4-5%):
- Mãng cầu, ổi, dừa,… là những loại cây chống chịu được mức độ mặn cao.
Cây ổi là một trong những loại cây bạn có thể cân nhắc trồng cho đất nhiễm phèn cao
Đất phèn trồng cây gì? Cây dừa là một trong những lựa chọn khá tốt bởi khả năng thích ứng rất cao
Cải tạo đất phèn hiệu quả để cây đạt năng suất cao
Làm thế nào để cải tạo đất phèn trồng cây tốt hơn?
Cải tạo đất phèn đúng cách là một công việc rất hữu ích đối với người nông dân ở khu vực ngập mặn và có đất nhiễm phèn nặng. Dưới đây là những biện pháp cải tạo đất phèn đơn giản mà hiệu quả:
Biện pháp thủy lợi cải tạo đất phèn: Đắp đê ngăn nước biển xâm nhập, xây dựng hệ thống máng thoát nước và hạ mạch nước ngầm xuống thấp hơn. Áp dụng biện pháp thủy lợi hiệu quả sẽ ngăn cản nước biển xâm nhập, giúp rửa mặn cho đất, tăng độ pH và xổ phèn, tạo điều kiện cho sinh vật trên đất phèn phát triển.
Biện pháp bón vôi cải tạo đất: Sử dụng vôi để khử chua và giảm lượng độc của Fe3+ và nhôm trong đất. Bổ sung canxi cho cây ăn trái. Tuy nhiên, người dân cần lưu ý tháo đầy nước vào ruộng và bổ sung thêm chất hữu cơ cho đất.
Biện pháp cày sâu, phơi ải: Cày sâu giúp quá trình chua hóa diễn ra mạnh mẽ hơn, làm cho đất phèn dễ dàng bị rửa chua bởi nước mưa. Quá trình phơi ải giúp kiểm soát mầm bệnh trong đất và thân thiện với môi trường.
Biện pháp lên luống cho đất chua: Lên luống đất cao giúp lớp phèn bên dưới đất trồng bị cầy lên trên, đẩy nhanh quá trình chua hóa và giúp nước mưa dễ dàng rửa chua đất phèn. Lớp đất phèn được lật lên trên, trong khi gốc cây vẫn ở dưới, tạo thành một lớp đệm hữu cơ. Biện pháp này không chỉ chống ngập úng đất, mà còn tạo cho cây một tầng đất dày để sinh trưởng và phát triển cũng như giúp dễ dàng chăm sóc cây trồng.
Biện pháp bón phân: Bón phân như phân đạm, phân lân hoặc phân vi lượng giúp cung cấp chất dinh dưỡng cho đất phèn, là công đoạn quan trọng nhất trong quá trình cải tạo đất phèn.
Việc cải thiện đất phèn đúng cách và hiệu quả giúp giảm độ chua cho đất và tạo điều kiện cho cây trồng sinh trưởng tốt hơn, đem lại một mùa màng bội thu cho người nông dân. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy để lại ý kiến của bạn để mọi người cùng biết nhé!
