Bàn thờ vọng là không gian thánh thần được lập ra để những người con xa quê, đang làm ăn và lập nghiệp ở đất khách quê nhà không thể về kịp để tham gia các dịp tang lễ hay giỗ chạp. Bàn thờ vọng thể hiện sự tiếc thương, lòng thành và tưởng nhớ đến tổ tiên, cội nguồn. Bạn đã biết gì về bài cúng bàn thờ vọng và văn khấn xin chân nhang về thờ vọng hay chưa? Nếu chưa, hãy cùng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
Mục lục
Cúng Vọng Là Gì? Thờ Vọng Là Gì?
Cúng vọng và thờ vọng là hai thuật ngữ thường được sử dụng đồng nghĩa, tuy nhiên, chúng có một số khác biệt nhất định.
Cúng Vọng Là Gì?
Theo quan niệm dân gian, cúng vọng là hình thức cúng lễ dành cho những người đã khuất nhưng không có mộ hoặc hài cốt tại gia đình. Người ta thường lập một bàn thờ vọng để đặt chân nhang và bài vị của người đã khuất để thờ phụng. Bàn thờ vọng được đặt ở những nơi yên tĩnh và trang nghiêm trong nhà, thường là góc bàn thờ hoặc phòng khách. Trong lễ cúng vọng, người thân sẽ đốt nhang và đặt bài vị trên bàn thờ, sau đó thắp hương và dâng các món ăn, nước uống yêu thích của người đã khuất. Đây là cách để thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ đến người quá cố.
Thờ Vọng Là Gì?
Thờ vọng cũng là hình thức cúng lễ dành cho những người đã khuất, tuy nhiên, điểm khác biệt chính giữa thờ vọng và cúng vọng là thờ vọng được thực hiện khi người thân đã có mộ hoặc hài cốt của người đã khuất. Thờ vọng được coi là một hình thức thờ cúng người thân đã khuất không còn trên cõi đời hoặc không có mộ phần rõ ràng, với mong muốn thể hiện lòng thành kính, nhớ ơn và cầu mong cho người quá cố được siêu thoát. Trong lễ thờ vọng, người thân sẽ thực hiện các bước tương tự như lễ cúng vọng, tuy nhiên, thay vì đặt bài vị trên bàn thờ, họ sẽ đặt trên mộ hoặc tại nơi an táng của người đã khuất.
Bàn thờ vọng là gì, ý nghĩa của bàn thờ vọng
Từ “vọng” trong bàn thờ vọng xuất phát từ ý nghĩa “vọng bái” – nghĩa là vái lạy từ xa. Từ xa xưa, khi vào những dịp lễ lớn ở triều đình, các quan thần sẽ đứng trước sân rồng để cúng bái. Quan ở xa vùng biên ải cũng lập hương án và quỳ lạy Thiên tử.
Lập bàn thờ vọng là cách để những người xa quê bày tỏ niềm tiếc thương với người thân đã khuất. Vì thế, khi có người thân mất mà con cháu ở xa không thể về kịp chịu tang, việc lập bàn thờ vọng tạm thời trở thành cách để con cháu tỏ lòng tiếc thương với người đã khuất.
Văn khấn xin chân nhang về thờ vọng
Xin chân nhang về thờ vọng là một trong những nghi lễ tâm linh quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam. Đây là một hình thức cúng lễ dành cho những người đã khuất nhưng không có mộ hoặc hài cốt tại gia đình. Người ta thường lập một bàn thờ vọng để đặt chân nhang và bài vị của người đã khuất để thờ phụng. Theo quan niệm dân gian, sau khi người chết được chôn cất, linh hồn của họ sẽ đi đến nơi an nghỉ cuối cùng. Tuy nhiên, trong trường hợp không có mộ hoặc hài cốt để thờ cúng, người thân vẫn muốn thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ đến người đã khuất. Đó chính là lý do xin chân nhang về thờ vọng ra đời.
Khi xin chân nhang về lập bàn thờ vọng, gia chủ cần đọc văn khấn như lời xin phép đến ông bà tổ tiên. “Con Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần) Con xin tấu lạy Chín phương Trời, Mười phương chư Phật, chư Phật Mười phương Con xin tấu lạy vua cha Ngọc Hoàng thượng đế, Hoàng thiên hậu thổ, ngũ phương ngũ thổ, long mạch thổ, thần Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân. Tín chủ con là:………… Ngụ tại:………………….. Con xin tấu lạy vong linh các cụ gia tiên cửu huyền thất tổ, bà tổ cô và các bà cô các đời, ông mãnh, cô bé đỏ, cậu bé đỏ dòng họ…. tại…… (địa chỉ nhà ở, quê). Hôm nay là ngày 23 tháng Chạp năm… , con xin phép được bao sái lại bàn thờ gia tiên để cho sạch sẽ để tiễn năm cũ, đón năm mới tới, mong chư vị Phật Thánh, các cụ gia tiên tiền tổ, bà tổ cô, ông mãnh, cô bé đỏ, cậu bé đỏ của họ… chấp thuận. Con Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)”.
Bài viết liên quan:
Mẫu văn khấn 2:
“Nam mô A Di Đà Phật,
Con là Nguyễn Văn A, nay con kính mời chân nhang của ông bà tổ tiên họ Nguyễn đã khuất về tham dự lễ thờ cúng ngày 10 tháng 1 năm 2024.
Ông bà tổ tiên thương kính,
Hôm nay là ngày giỗ đại lễ của ông bà. Con cháu lại họp mặt đông đủ để tỏ lòng thành kính và biết ơn ông bà. Chúng con thành tâm sửa soạn hương hoa lễ vật, kính mời ông bà về chứng giám cho con cháu được phúc lâm.
Chúng con kính mong ông bà phù hộ cho con cháu An khang, thịnh vượng, vạn sự đạt như ý.
Nam mô A Di Đà Phật.”
Hướng dẫn cách lập bàn thờ vọng
Sau khi đã hiểu bàn thờ vọng là gì, nhiều gia chủ sẽ quan tâm về cách lập bàn thờ vọng sao cho đúng lễ nghi, tránh phạm đại kỵ. Việc lập bàn thờ vọng cần quan tâm đến hai yếu tố đó là ngày đẹp và các bước thực hiện.
Xem ngày tốt để lập bàn thờ vọng
Lập bàn thờ vọng là nghi thức quan trọng, không nên tùy tiện mà cần phải chọn ngày đẹp, có phong thủy tốt. Cụ thể, cần xem ngày để tiến hành lập bàn thờ vọng. Ngày đẹp để lập bàn thờ cần thỏa mãn những điều sau:
- Ngày không được xung khắc với tuổi của gia chủ.
- Tránh ngày Thiên Cẩu, Sát Sư.
- Chọn ngày hoàng đạo vì theo phong thủy các vị thần đang ở trần gian nên sẽ phù hợp cúng kiếng.
Gia chủ có thể xem ngày lập bàn thờ ở các website uy tín về phong thủy hoặc nhờ sự tư vấn của các chuyên gia phong thủy.
Cách lập bàn thờ vọng chi tiết
Để lập bàn thờ cúng ông bà, cha mẹ vào ngày giỗ chạp, gia chủ cần về quê báo cáo với gia tiên ở bàn thờ chính. Lúc này, bạn sẽ cần phải xin phép chuyển một lư hương phụ hoặc vài nén nhang đang cháy dở để đem về bàn thờ vọng nhà mình. Tại bàn thờ vọng, gia chủ có thể bài trí với những vật phẩm thờ cúng thông thường như kỷ nước, nậm rượu, lọ hoa, chén, bát hương… Bàn thờ nhỏ hay lớn phụ thuộc vào không gian của gia chủ. Gia chủ cũng có thể để bài vị, di ảnh nếu muốn và tiến hành làm mâm cơm cúng vào ngày giỗ chạp, lễ tết hoặc thờ cúng vào ngày rằm, mùng 1.
Lưu ý cần nắm khi lập bàn thờ vọng
Khi lập bàn thờ vọng, gia chủ nên tìm hiểu kỹ về nghi thức cũng như những lưu ý quan trọng để tránh phạm đại kỵ.
- Nên đặt bàn thờ vọng ở phòng thờ riêng nếu nhà ở rộng rãi, có đủ không gian. Bởi việc này sẽ thể hiện được sự tôn nghiêm với người đã khuất. Nếu không có phòng thờ riêng, có thể đặt bàn thờ vọng ở phòng khách nhưng cần phải cao hơn nơi tiếp khách.
- Nên lưu ý đặt bàn thờ vọng thấp hơn bàn thờ thần linh và hướng về quê chính. Mục đích là khi thắp hương vái lạy sẽ thuận hướng về quê hương mình.
- Không đặt bàn thờ vọng ở nơi có nguồn năng lượng xấu (cạnh lối đi, phòng ngủ, nhà bếp, gầm cầu thang…).
- Nên chọn các vật phẩm thờ cúng chất lượng, rõ nguồn gốc xuất xứ.
Đó là những kiến thức cơ bản về văn khấn xin chân nhang về thờ vọng và cách lập bàn thờ vọng. Hy vọng rằng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nghi thức này và có thể thực hiện một cách đúng đắn. Chúc bạn và gia đình luôn được bình an và may mắn!