Trầm hương, một loại hương liệu quý giá, không phải là một loại cây, mà chính là một vết thương trên cây thuộc họ Dó. Trầm hương được hình thành từ việc cây tiết ra chất dầu để tự bảo vệ. Theo thời gian, lớp dầu này tích tụ và tạo nên màu sắc đen hơi nâu hoặc màu nâu xám đặc trưng, cùng với hương thơm dịu nhẹ.
Có hai loại trầm hương, tự nhiên và nhân tạo, và trầm tự nhiên giá trị hơn do mất công hình thành trong thiên nhiên trong vòng hàng chục đến hàng trăm năm. Trong khi đó, trầm hương nhân tạo được tạo ra bằng cách gây vết thương cơ giới lên thân cây và kích thích hóa học, và giá thành thấp hơn vài triệu đồng (tùy loại).
Theo ông Biện Quốc Dũng, chủ tịch Hội trầm hương Khánh Hòa, trầm tự nhiên đã trở nên hiếm, do diện tích rừng tự nhiên bị thu hẹp. Tuy nhiên, việc phân biệt và đánh giá chất lượng trầm hương hiện chưa có quy định từ Nhà nước hay tổ chức nào. Trong giao dịch mua bán, phần lớn người ta dựa vào cảm nhận và kinh nghiệm.
Để nhận biết trầm hương thật, ông Dũng khuyên người mua nên quan sát đường vân gỗ trên miếng trầm. Nếu đường vân tự nhiên, linh hoạt, không đồng đều và gập ghềnh, thì đó là trầm thật. Cả trầm tự nhiên và nhân tạo đều có mùi thơm dịu nhẹ, ngọt ngào. Khi đốt, trầm thật sẽ tỏa mùi thơm thoang thoảng, khói màu trắng và tan nhanh chóng.
Về màu sắc, trầm thật thường có sự pha trộn của màu đen, trắng, nâu vàng, không có một màu sắc đồng nhất hoàn toàn. Loại trầm tốt còn có hàm lượng dầu trên 25% và có thể chìm trong nước. Đối với loại trầm cao cấp, hàm lượng dầu có thể đạt 60-80%, và khi chạm vào, bạn sẽ cảm nhận được sự trơn bóng tự nhiên.
Trong khi đó, trầm giả thường có màu đen bóng và mùi thơm rất gắt (có sự tác động của hóa chất). Khi đốt, trầm giả sẽ có mùi khét không dễ chịu.
Vòng trầm hương thiên nhiên khi mới xuất xưởng thường có màu sắc chưa nổi bật, nhưng sau một thời gian dùng, màu sắc sẽ đậm và bóng hơn. Trong khi đó, vòng trầm giả dùng một thời gian sẽ mất mùi hoặc gây ngứa, sưng tay.
Theo ông Dũng, các vòng trầm hương thiên nhiên được quảng cáo với giá dưới 10 triệu đồng thường là hàng giả, và việc quảng cáo bán vòng trầm kỳ nam (loại trầm đặc biệt, quý hiếm chỉ xuất hiện ở Việt Nam) chỉ với giá vài chục triệu đồng là hoàn toàn không hợp lý.
Việc mua trầm hương cần được thực hiện cẩn thận. Người mua nên tìm đến những nguồn bán uy tín thông qua mối quan hệ hoặc sự tư vấn của chuyên gia. Hoặc có thể tìm đến các cơ sở trong Hội trầm hương Khánh Hòa để được tư vấn thêm.
Nếu bạn quan tâm đến sản phẩm trầm hương thật, hãy luôn nhớ nhờ đến sự tư vấn từ các chuyên gia đáng tin cậy. Bảo đảm rằng bạn sẽ có được trầm hương thật sự và tận hưởng một mùi hương độc đáo và quý giá.
Ảnh: Bùi Toàn
