Trong thời gian gần đây, sữa giả và sữa kém chất lượng đang tràn lan trên thị trường. Điều này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của gia đình chúng ta. Đặc biệt, việc nhận biết các loại “sữa cỏ” giả đã trở nên khó khăn nếu không có kiến thức căn bản.
Mục lục
Căn cứ pháp lý cao nhất đối với sản phẩm sữa
Theo Ths Lê Hồng Dũng – Trưởng khoa Hóa thực phẩm, Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia, để đối phó với nguy cơ sữa bột kém chất lượng, Bộ Y tế đã ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm sữa dạng bột. Các quy chuẩn này đảm bảo an toàn về thực phẩm và yêu cầu quản lý đối với các loại sữa dạng bột, bao gồm sữa bột, cream bột, whey bột và sữa bột gầy có bổ sung chất béo từ thực vật.
Căn cứ pháp lý cao nhất hiện nay đối với sữa bột là QCVN 5-2:2010/BYT, quy định về các chỉ tiêu lý hóa như độ ẩm, protein, hàm lượng chất béo… Ngoài ra, Bộ Y tế còn quy định giới hạn chất nhiễm bẩn như kim loại nặng, độc tố vi nấm, melamin, dư lượng thuốc thú y… Các sản phẩm sữa dạng bột cũng phải đảm bảo không nhiễm 5 loại vi khuẩn có hại.
Công nghệ làm sữa giả ngày nay rất tinh vi, đặc biệt là các sản phẩm sữa “vỏ thật, ruột giả”. Do đó, người tiêu dùng rất khó để phân biệt thật – giả chỉ qua bề ngoài của sản phẩm.
Theo các chuyên gia, các sản phẩm phải được ghi nhãn theo quy định và được tổ chức, cá nhân nhập khẩu hoặc sản xuất phải công bố hợp quy phù hợp các quy định kỹ thuật và đăng ký bản công bố hợp quy tại cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Đồng thời, các sản phẩm này phải đảm bảo chất lượng và vệ sinh an toàn theo nội dung đã công bố. Đối với các sản phẩm sữa bột nhập khẩu, trước khi lưu hành tại thị trường Việt Nam, chúng cũng phải được kiểm nghiệm nghiêm ngặt.
Chuyên gia nhấn mạnh rằng, dù doanh nghiệp đã công bố hợp quy và được cơ quan chức năng hậu kiểm, sản phẩm vẫn chưa được lưu hành nếu chưa được xác nhận.
Chuyên gia chỉ cách phân biệt sữa thật – giả
Việc phân biệt sữa thật và giả khi có quá nhiều loại sữa được bày bán trên thị trường hiện nay cũng rất khó khăn. Ths Lê Hồng Dũng đã đưa ra một số lời khuyên để người tiêu dùng phân biệt:
Phân biệt bên ngoài hộp sữa
- Hoạt tiết in trên vỏ hộp: Sữa thật có hoạt tiết in sắc nét và đẹp mắt, không bị nhòe. Trong khi đó, sữa giả do chi phí sản xuất thấp thường có hoạt tiết in nhợt nhạt, nhòe nhoẹt.
- Quét mã vạch: Quét mã vạch để tra cứu thông tin sản phẩm là một phương pháp để kiểm tra nguồn gốc xuất xứ.
- Hạn sử dụng ghi trên vỏ hộp: Các sản phẩm sữa thật phải có thông tin ngày sản xuất và hạn dùng in rõ ràng. Các sản phẩm này không bị nhòe. Nếu sản phẩm quá hạn, hết date thì không nên sử dụng.
- Tem phụ trên sản phẩm nhập khẩu: Các sản phẩm nhập khẩu phải có tem phụ thể hiện địa chỉ rõ ràng về nhà nhập khẩu, thông tin kiểm nghiệm và được cấp phép lưu hành. Nếu thông tin này mập mờ, không rõ ràng, người tiêu dùng không nên mua về sử dụng.
Phân biệt sữa bên trong hộp
- Màu sắc của sữa bột: Sữa thật có màu vàng nhạt, mùi thơm nhẹ nhàng. Trái lại, sữa giả thường có màu vàng cháy, xám và có thể bị vón cục.
- Mùi vị sữa: Sữa giả thường có mùi thơm rất gắt hoặc có vị chua, ngái. Sữa thật có mùi thơm nhẹ dịu, ngửi rất dễ chịu.
- Độ mịn: Sữa thật sản xuất bằng công nghệ hiện đại nên có độ mịn cao, mềm mịn khi sờ tay và không bị vón cục. Sữa giả thường có hạt sữa lớn và độ mịn không cao.
- Kiểm tra bằng nước lạnh: Đặt mẫu sữa vào nước lạnh pha thử. Sữa thật tan rất chậm, còn sữa giả tan nhanh và lắng xuống đáy.
- Kiểm tra bằng nước nóng: Khuấy sữa vào nước nóng, sữa thật sẽ lơ lửng trong nước và phải khuấy mới tan. Sau khi tan, không có cặn. Sữa giả sẽ không cần khuấy cũng tan và có cặn sau khi tan.
Qua đây, hy vọng rằng các bạn đã hiểu hơn về nguy cơ sữa giả và sữa kém chất lượng, cũng như cách phân biệt sữa thật và giả để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.
