Với tác phẩm “Bức xúc không làm ta vô can” của Đặng Hoàng Giang, người ta được mở ra một cánh cửa nhìn vào toàn cảnh xã hội trong thế giới hiện đại ngày nay. Tác giả đã viết một cách thẳng thắn và nhân văn, khơi gợi suy nghĩ về trách nhiệm cá nhân và cách chúng ta nên sống để đóng góp vào sự tiến bộ của xã hội. Đề tài này luôn thu hút sự quan tâm của giáo viên mỗi khi đưa ra câu hỏi trong bài kiểm tra. Hãy cùng Đọc Tài Liệu tham khảo một số đề đọc hiểu về “Bức xúc không làm ta vô can” dưới đây và xem gợi ý đáp án cho từng câu hỏi.
Mục lục
Đọc Hiểu Bức Xúc Không Làm Ta Vô Can
Đề số 1
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
“Đứng một mình không dễ. Không những nó có thể làm ta không được ưa thích, khi một mình, chúng ta phải đối diện với cảm xúc của ta, quá khứ của ta, cuộc đời của ta, những vấp váp, sai lầm của ta, ta sẽ cảm thấy mình nhỏ bé. Cần lòng dũng cảm để không lẩn tránh chúng. Đổi lại, điều ta nhận được là một sự vững vàng mà không phải bám víu vào sự tung hô của người khác. Một mình nhưng không cô đơn. Triết gia thế kỉ 19 Henry David Thoreau viết: ‘Tôi không cô đơn hơn một cây mao nhị hay bồ công anh trên một đồng cỏ, hay một lá đậu, hay một cây chua me đất, hay một con mòng, hay một con ong nghệ. Tôi không cô đơn hơn ngôi sao Bắc đẩu, hay một ngọn gió Nam, hay một cơn mưa tháng Tư, hay băng tan tháng Giêng’.”
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên?
Câu 2: Bạn hiểu “đứng một mình” là gì?
Câu 3: Tìm trong đoạn trích 3 lý do để thấy rằng “đứng một mình không dễ”.
Câu 4: Tại sao tác giả lại cho rằng “đứng một mình không dễ”?
Câu 5: Bạn hiểu “niềm vui tự thân” của người đứng một mình là như thế nào?
Câu 6: Theo tác giả đoạn trích, vì sao cần có lòng dũng cảm khi đứng một mình?
Câu 7: Từ đoạn trích trên, ta có thể rút ra được bài học gì từ tác giả?
Đáp án đề số 1
Câu 1: Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên là: tự sự.
Câu 2: “Đứng một mình” là trạng thái tinh thần độc lập, không phụ thuộc vào khoảng cách vật lý với những người xung quanh. Đứng một mình cũng không phải là tách biệt hoàn toàn với xã hội hoặc tạo sự khác biệt cực đoan.
Câu 3: 3 lý do để thấy rằng “đứng một mình không dễ”:
- Đứng một mình có thể làm ta không được ưa thích.
- Chúng ta phải đối diện với cảm xúc của ta, quá khứ của ta, cuộc đời của ta, vấp váp, sai lầm của ta.
- Ta sẽ cảm thấy mình nhỏ bé.
Câu 4: Tác giả cho rằng “đứng một mình không dễ” vì con người phải đối diện với sự cô đơn, thành kiến xã hội, thói đố kị và sự kì thị. Nhiều công việc cần sự hỗ trợ của nhiều người chứ không phải riêng lẻ. “Đứng một mình” là một thách thức khó khăn và cần có sự dũng cảm để đối mặt.
Câu 5: “Niềm vui tự thân” của người đứng một mình là niềm vui từ bên trong, không phụ thuộc vào những sự kiện diễn ra hay những tác động từ bên ngoài hoặc từ người khác.
Câu 6: Theo tác giả đoạn trích, cần có lòng dũng cảm khi đứng một mình vì chúng ta phải đối diện với cảm xúc của mình, quá khứ, cuộc sống, và những sai lầm của chính mình. Cần lòng dũng cảm để không chạy trốn khỏi những điều này.
Câu 7: Bài học ta rút ra từ đoạn trích trên là hãy lựa chọn lối sống phù hợp cho chính mình. Tùy vào hoàn cảnh, điều kiện và nhiều yếu tố khác để quyết định xem ta nên độc lập và đứng một mình hay hòa nhập với cộng đồng.
Đề số 2
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
“Trên mạng xã hội, mỗi người là một ông bầu của chính mình trong việc xây dựng hình ảnh cá nhân. Chúng ta đã trở nên kỳ quặc mà không hề biết. Hãy tưởng tượng cách đây mười năm, trong một buổi họp lớp, một người liên tiếp quẳng ảnh con cái, ảnh dã ngoại công ty, ảnh con mèo, ảnh bữa nhậu, ảnh lái ô tô, ảnh hai bàn chân, ảnh mình trong buồng tắm lên bàn – chắc hẳn người đó sẽ nhận được ánh mắt ái ngại (…) Chiếc smartphone đã trở thành một ô cửa nhỏ giúp chúng ta thoát khỏi sự buồn chán của bản thân và luôn đầy hứa hẹn. Nhưng càng kết nối, càng online, đám đông rộn ràng kia lại càng làm chúng ta cô đơn hơn. Chỗ này một cái like, chỗ kia một cái mặt cười, khắp nơi là những câu nói cụt lủn, phần lớn các tương tác trên mạng hời hợt và vội vã. Càng bận rộn để giao tiếp nhiều thì chúng ta lại càng không có gì để nói trong mỗi giao tiếp. Ngược lại với cảm giác đầy đặn, được bồi đắp khi chúng ta đứng trước thiên nhiên hay một tác phẩm nghệ thuật lớn, trên mạng xã hội ta lại bị xáo trộn, bứt rứt và ghen tị với cuộc sống của người khác như một người đói khát nhìn một bữa tiệc linh đình qua cửa sổ mà không thể tham gia. Đêm khuya, khi các chấm xanh trên danh sách bạn bè dần tắt, chúng ta cuộn lên cuộn xuống trên news feed để tìm một status bị bỏ sót, một cứu rỗi kéo dài vài giây, một cái nhìn qua lỗ khóa vào cuộc sống của một người xa lạ, để làm tê liệt cảm giác trống rỗng.”
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên?
Câu 2: Đoạn trích trên nêu lên ảnh hưởng của mạng xã hội đến đời sống tinh thần hay vật chất?
Câu 3: Theo tác giả, chiếc smartphone đem đến cho con người những lợi ích và tồn tại gì?
Câu 4: Tại sao tác giả cho rằng, những trải nghiệm trên mạng xã hội sẽ “ngược với cảm giác đầy đặn, được bồi đắp khi chúng ta đứng trước thiên nhiên hay một tác phẩm nghệ thuật lớn”?
Câu 5: Bài học được rút ra từ đoạn trích trên là gì?
Đáp án đề số 2
Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là: nghị luận.
Câu 2: Đoạn trích trên tập trung vào ảnh hưởng của mạng xã hội đến đời sống tinh thần của con người.
Câu 3: Chiếc smartphone mang lại các lợi ích và tác động sau:
- Lợi ích: cho phép chúng ta thoát khỏi sự buồn chán của cuộc sống thông qua việc chia sẻ cá nhân.
- Tác động: càng kết nối và trực tuyến, chúng ta lại càng cảm thấy cô đơn hơn. Giao tiếp trên mạng xã hội thường chỉ là những tương tác hời hợt và vội vã. Chúng ta bận rộn với việc giao tiếp nhiều mà lại không có gì để nói. Trái lại với cảm giác đầy đặn khi đứng trước thiên nhiên hoặc một tác phẩm nghệ thuật, trên mạng xã hội ta lại cảm thấy xáo trộn, bứt rứt và ghen tị với cuộc sống của người khác như một người đói nhìn thèm một bữa tiệc qua cửa sổ mà không thể tham gia. Điều này làm tê liệt cảm giác trống rỗng.
Câu 4: Tác giả cho rằng, những trải nghiệm trên mạng xã hội sẽ “ngược với cảm giác đầy đặn, được bồi đắp khi chúng ta đứng trước thiên nhiên hay một tác phẩm nghệ thuật lớn” vì:
- Khi đứng trước thiên nhiên hay một tác phẩm nghệ thuật lớn, chúng ta được trải nghiệm và thấu hiểu những điều tốt đẹp của tự nhiên và nghệ thuật. Điều này giúp thanh lọc tâm hồn, tạo ra cảm giác thảnh thơi và yêu thương cuộc sống.
- Trong khi đó, trên mạng xã hội, chúng ta bị xáo trộn, bứt rứt và ghen tị với cuộc sống của người khác. Chúng ta trở nên nhỏ nhen, cảm thấy không hạnh phúc và thiếu thốn. Trong một thế giới ảo hỗn loạn như vậy, chúng ta không tìm thấy sự chia sẻ thật sự và quan tâm. Ngược lại, chúng ta chỉ có những tương tác hời hợt với những người xa lạ. Vì vậy, càng sâu vào cuộc sống ảo, chúng ta cảm thấy thiếu thốn, trống rỗng và cô đơn, không bao giờ trải nghiệm được cảm giác “đầy đặn” khi đứng trước thiên nhiên hoặc một tác phẩm nghệ thuật lớn.
Câu 5: Bài học rút ra từ đoạn trích trên là chúng ta cần tách biệt khỏi đám đông và từ chối sự ảnh hưởng của nó. Chúng ta chỉ có thể lắng nghe tiếng nói bên trong mình nếu biết tránh xa sự ồn ào xung quanh. Bình tĩnh hơn trong cuộc sống thực, quan tâm đến các mối quan hệ thực tế, gia đình và người thân; trò chuyện và tâm sự nhiều hơn thay vì dành thời gian để căm tức, đố kị và ghen ghét với những điều xa lạ trên mạng xã hội. Đã đến lúc chúng ta phải tách ra khỏi đám đông và khước từ sự chuyên chế của nó. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể lắng nghe tiếng nói bên trong mình và tránh xa sự ồn ào xung quanh.
